Journal of Garmian University - پێڕستی بابه‌ته‌كان

يتناول هذا البحث موضوع المسائل المتعلقة بالمرأة في التعديلات التي أدخلت على قانون الأحوال الشخصية ... Read More يتناول هذا البحث موضوع المسائل المتعلقة بالمرأة في التعديلات التي أدخلت على قانون الأحوال الشخصية العراقي في إقليم كوردستان رقم (15) لسنة (2008)م، وما لها من أثر على حياة الأسرة، وذلك من خلال إجراء مقارنة مختصرة بين نصوص القانونين في المواضيع التي تخص حقوق المرأة وانعكاساتها على الأسرة، وذكر الجوانب الإيجابية في القانونين بحياد تام، وما يعتريهما من نقص وقصور. وقد ركزنا في دراستنا على المسائل المتعلقة بالزواج وما يتفرع عنها، حيث خصصت لها مبحثا، ثم انتقلت في مبحث آخر إلى المسائل المتعلقة بالطلاق والخلع والتفريق. وتوصلت في نهاية البحث إلى جملة من النتائج المهمة، وقدمت عددا من التوصيات، على أمل أن تساهم في إعطاء فكرة واضحة عن الجوانب التي طالتها التعديلات المثيرة للجدل في بعض موادها. وقد سعى الباحث إلى سلوك الطريق السوي في المحافظة على الوسطية في الحكم على القوانين، فلم يمجد قانون تعديل التطبيق كما يفعل البعض، ولم يدفعه جملة وتفصيلا، فهناك مواد فيه ساهمت بشكل كبير في تخفيف معاناة المرأة في المجتمع الكوردستاني، وجعلته أحسن حالا من مثيلاتها في العراق. وجدير بالذكر أن قانون الأحوال الشخصية من القوانين المهمة، لكونه ينظم أحوال الأسرة التي هي عماد المجتمع، ولكن الكثيرون من أفراد المجتمع لا يعلمون طبيعة هذه القوانين، ولا يملكون الثقافة القانونية حولها، لذا حاولت من خلال دراستي أن أقدم الموضوع بشكل مختصر يتناسب مع طبيعة البحث.

Original Article

ڕۆڵى پەروەردە لە كەمكردنەوەى بەكارهێنانى ئەو دەربڕاوە زمانییانەى،كە توندوتیژى كۆمەڵایەتیيان لێدەكەوێتەوە

پێشكه‌وت مجید

خول 9، Familial Problems in Kurdistan: Causes and Solutions ، پوشپه‌ڕ 2022، لاپه‌ڕه‌ 27-48

http://dx.doi.org/10.24271/jgu.2022.150078

پوخته‌

ئەم توێژینەوەیە بە ناونیشانى (ڕۆڵى پەروەردە لە كەمكردنەوەى بەكارهێنانى ئەو دەربڕاوە زمانییانەى، ... Read More ئەم توێژینەوەیە بە ناونیشانى (ڕۆڵى پەروەردە لە كەمكردنەوەى بەكارهێنانى ئەو دەربڕاوە زمانییانەى، كە توندوتیژى كۆمەڵایەتییان لێدەكەوێتەوە)، تیشكدەخاتە سەر گرنگى پڕۆسەى پەروەردە و فێركردن لە فێركردنى زمان و پاراستى پەیوەندییە كۆمەڵایەتییەكان و گواستنەوەى كەلتوور و بەها و یاسا كۆمەڵایەتییەكان لە نەوەیەكەوە بۆ نەوەیەكى تر، بە ئامانجى بونیادنانى كۆمەڵگایەكى زمان تۆكمە و باڵاى پڕ لە ڕێز و خۆشەویستى دوو له‌ به‌كارهێنانی ئه‌و ده‌ربڕاوه‌ زمانییانه‌ی، كه‌ توندوتیژی كۆمه‌ڵایه‌تی به‌رهه‌م‌ده‌هێنن، چونكه‌ زمان دیاریدەیەكى كۆمەڵایەتى و كەلتوورییه‌، تاكەكان ناچارن بكەونە ژێر بەكارهێنانییەوە و سەرجەم تاكەكانى ئەندامى كۆمەڵێكى دیاریكراو دەبێت بە پێی یاسا كۆمەڵایەتییەكانى ئەو كۆمەڵ ڕەفتار بكەن و شێوازى قسەكردنیشیان بە پێی یاسا كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانی زمانی ئه‌و كۆمه‌ڵه‌یه‌ بێت، بۆ ئه‌وه‌ی دووربن له‌ توندوتیژی سزا كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان. توێژینه‌وه‌كه‌ له‌ سێ ته‌وه‌ر پێكهاتووه‌ و له‌ ته‌وه‌ری یه‌كه‌مدا باس له‌ په‌یوه‌ندی نێوان زمان و كۆمه‌ڵ كراوه‌ و یاسا كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كانی زمانیش و زمانی په‌روه‌رده‌یش تیشكی خراوه‌ته‌سه‌ر، له‌ ته‌وه‌ری دووه‌میشدا ئه‌و ده‌ربڕاوه‌ زمانییانه‌ و سه‌رچاوه‌كانی وه‌رگرتنیان له‌لایه‌ن قوتابییه‌وه‌ دیاریكراوه‌، كه‌ توندوتیژی كۆمه‌ڵایه‌تییان لێده‌كه‌وێته‌وه‌. له‌ ته‌وه‌ری سێیه‌میشدا ڕێگاكانی كه‌مكردنه‌وه‌ی به‌كارهێنانی ئه‌و ده‌ربڕاوه‌ زمانییانه‌‌ دیاریكراوه‌.

Original Article

رۆڵی خێزان لە پێگەیاندنی منداڵ لە مامەڵەکردن لەگەڵ تەکنۆلۆژیادا لەژێر رۆشنایی مەقاسیدی شەریعەت

شکار حمەاغا قادر؛ عارف علی عارف

خول 9، Familial Problems in Kurdistan: Causes and Solutions ، پوشپه‌ڕ 2022، لاپه‌ڕه‌ 49-61

http://dx.doi.org/10.24271/jgu.2022.150083

پوخته‌

لە ئێستادا تەکنۆلۆژیای سەردەم پانتاییەکی گەورە لە ژیانی منداڵان پێکدەهێنێت، بەجۆرێک بووەتە بەشێکی ... Read More

Original Article

ڕۆڵى ڕێکخراوە ناحکومییەکان لە پەروەردەکردنی تاکدا دەزگاى نورى حیکمە بۆ پەروەردە و ڕۆشنبیرى وەک نمونە

زانا محمد أمین سعید؛ أمید محمد نجمە محمد

خول 9، Familial Problems in Kurdistan: Causes and Solutions ، پوشپه‌ڕ 2022، لاپه‌ڕه‌ 62-78

http://dx.doi.org/10.24271/jgu.2022.150100

پوخته‌

ئەم توێژینەوەیە لە ڕۆڵی ئەو ڕێکخراوە ناحکومییانە دەکۆڵێتەوە کە ڕاستەوخۆ کار لەسەر پەروەردەی تاک دەکەن، ... Read More ئەم توێژینەوەیە لە ڕۆڵی ئەو ڕێکخراوە ناحکومییانە دەکۆڵێتەوە کە ڕاستەوخۆ کار لەسەر پەروەردەی تاک دەکەن، لەوانەش دەزگای نوری حیکمە بە نموونە. ئامانج لەم توێژینەوەیە ناسینی ڕۆڵی دەزگای نوری حیکمەیە لەبواری پەروەردەیدا لەدیدی فێرخوازان و هەڵسوڕاوانی دەزگا، هەروەها دەرکەوتنی خاڵی بەهێز و لاوازی ئەو دەزگایەیە لەوبوارەیەوە، لە پێناو دەرکەوتنی ڕۆڵی زیاتری لە کۆمەڵگەدا هەردوو توێژەر پەیڕەویان لەوەرگرتنی نموونەی مەیدانی کردووە و پشتیان بە پێشنیار و فۆڕمی ڕاپرسی بەستووە، فۆڕمی ڕاپرسیش لە سێ( ٣ ) ڕووانگە پێک هاتووە(فێربوون، پەروەردە، چالاکی و گشتی). لە گرنگترین دەرئەنجامەکانی ئەم توێژینەوەیە: دەزگای نوری حیکمە بەیەکێک لە دەزگا ناحکومییەکان ئەژمار ئەکرێت کە بە پێی یاسای دیاری کراو کاردەکات، تێکڕای فێرخوازان و هەڵسوڕاوانیشی گرنگی و پێویستی ئەم دەزگایە بۆ کۆمەڵگە بەباش دەزانن، لەگەڵ هەموو ئەمانەدا ڕۆڵی ناوبراو لە دروستکردنی تاک و خانەوادە و کۆمەڵگەدا بەڕۆڵێکی ئەرێنی گەورە دادەنرێت. هەروەها ئەم توێژینەوەیە چەند ڕاسپاردەیەکی گرنگی ئاشکراکردووە، لەوانە: پێویستی گرنگی دانی زیاتری دەزگا بە پەروەردەکردنی تاک بە بیری میانڕەوی و دوورخستنەوەی تاک لە توندووتیژی لە هەموو بوارەکاندا، هەروەها زاڵکردنی زمانی لێک تێگەیشتن لە نێوان تاکەکانی کۆمەڵگەدا

Original Article

کاریگەری دراما تەلەفزیۆنییەکان لە وێناکردنی ژن لە کۆمەڵگەی کوردیدا

هەتاو حەمەساڵح حسێن

خول 9، Familial Problems in Kurdistan: Causes and Solutions ، پوشپه‌ڕ 2022، لاپه‌ڕه‌ 79-91

http://dx.doi.org/10.24271/jgu.2022.150117

پوخته‌

لەگەڵ پێشکەوتنی میدیا لە جیهانی ئەمرۆدا دەرکەوتنی ژن زیادیکردووە، زۆرجاریش رۆڵی سەرەکی ... Read More لەگەڵ پێشکەوتنی میدیا لە جیهانی ئەمرۆدا دەرکەوتنی ژن زیادیکردووە، زۆرجاریش رۆڵی سەرەکی هەبووە بەتایبەت لەناو فیلم و دراماکاندا، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا رۆڵی ژن هەمیشە جێگەی مشتومرێکی زۆری لێکۆلەرانی بواری میدیا و رەخنەگران و نوسەران بووە، بۆ ئەم مەبەستە ئەم توێژینەوەیە هەڵسەنگاندن و شیکردنەوە بۆ رۆڵ و دەرکەوتنی ژن لە میدیایی کوردیدا دەکات. ئامانج لەم توێژینەوەیە خستنەروی پێگە و رۆڵی ژنە لە دراماکاندا و زانینی کاریگەرییەکانی میدیایە لەسەر جەماوەر، دەپرسیت لەوەی ژن چ کەرەستە و بابەتێکی راگەیاندنە و هەروەها لە چۆنێتی وێناکردنی ژن لە دراما تەلەفزیۆنییەکاکدا دەکۆڵێتەوە، پاشان باس لە کاریگەرییەکانی میدیا دەکات لەسەر کەسایەتی ژن کە زۆرجار بوونی وەک مرۆڤێکی سەربەست و سەربەخۆ لە کۆمەڵگادا دەخاتە ژێر پرسیارەوە. ئەم توێژینەوەیە لە جۆری وەسفیە پشتبەستێت بە میتۆدی روپێوی، چونکە دەیەوێت کاریگەری دراما لە وێناکردنی کەسایەتی ژن لە میدیادا بخاتەروو، بۆ ئەم مەبەستە فۆرمی راپرسی لەناو جەماوەری گشتیدا بەکارهێنراوە، لە دەرئەنجامدا ئەم توێژینەوەیە گەیشتوەتە بەوەی کەوا میدیا کاریگەری لەسەر کۆمەڵگا زۆرەو ئەو وێنەیەی لە هزری خەڵکدا بۆ ژن درووستبووە وێنەیەکی نێگەتیفە.

Original Article

ڕاگرتنی هەستی بەرامبەر هۆکارێک بۆ بەهێزبوونی پەیوەندی هاوسەرگیری

ئاسۆ ڕەزا ئەحمەد

خول 9، Familial Problems in Kurdistan: Causes and Solutions ، پوشپه‌ڕ 2022، لاپه‌ڕه‌ 92-104

http://dx.doi.org/10.24271/jgu.2022.150118

پوخته‌

ئەم توێژینەوەیە تیشک دەخاتە سەر هۆکارێکی گرنگی بەهێزکردنی ژیانی هاوسەری، کە بریتیە لە ڕاگرتنی هەستی ... Read More

خول 9 (2022)

خول 8 (2021)

خول 7 (2020)

خول 6 (2019)

خول 5 (2018)

خول 4 (2017)

خول 3 (2017)

خول و ژماره‌: خول 9، Familial Problems in Kurdistan: Causes and Solutions، پوشپه‌ڕ 2022 (حەوتەمین کۆنفرانسی زانستی)

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌