Journal of Garmian University - پێڕستی بابه‌ته‌كان

Original Article

وێنەی شیعریی لە شیعرەکانی"سالم" دا

کانیاو بکر عبدالله؛ ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د ڕه‌شید میره

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 1-11

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.131367

پوخته‌

ئەم توێژینەوەیە بەناونیشانی (وێنەی شیعریی لە شیعرەکانی"سالم" دا)، تێیدا هه‌وڵدراوه‌ وەڵامی ئەم پرسیارانە ... Read More ئەم توێژینەوەیە بەناونیشانی (وێنەی شیعریی لە شیعرەکانی"سالم" دا)، تێیدا هه‌وڵدراوه‌ وەڵامی ئەم پرسیارانە بدرێته‌وه‌: مەبەست لە وێنەی شیعریی چییە؟ جۆرەکانی وێنەی شیعریی کامانەن؟ سەرچاوەکانی وێنەی شیعریی چین؟ بۆ ئه‌وه‌ش، وێنەی شیعریی و سەرچاوەکانی وێنەی شیعریی و جۆرەکانی وێنەی شیعریی، کراونه‌ته‌ پێوەر له‌ شیکردنەوەو ڕاڤەکردنی وێنەی شیعریی لە شیعرە کوردییەکانی "سالم" دا. توێژینەوەکه،‌ که‌ به‌پێى ڕێبازی (وەسفیی شیکاری) ئه‌نجامدراوه، لە دوو بەشی سەرەکی و ئەنجام و لیستی سەرچاوەکان پێکهاتووە. بەشی یەکەم: تێڕوانینێکی گشتییه‌ دەربارەی وێنەی شیعریی، که‌ دوو پار له‌خۆده‌گرێت، پاری یەکەم بۆ زاراوەو چەمکی وێنەی شیعریی، پاری دووەمیش بۆ تێڕوانینی ڕەخنەگران و لێکۆڵەران دەربارەی وێنەی شیعریی و بایەخی وێنەی شیعریی، ته‌رخانکراوه. بەشی دووەمیش، تایبه‌ته‌ به‌ وێنەى شیعریی لە شیعرەکانی "سالم"دا، که‌ له‌ سنورى دوو پاردا کارى تێدا کراوه‌، له‌ پاری یەکەمدا، جه‌ختکراوه‌ته‌ سه‌ر سەرچاوەکانی وێنەی شیعری لە شیعرەکانی " سالم"دا، له‌ پاری دووەمیشدا، جۆرەکانی وێنەی شیعریی لە شیعرەکانی "سالم"دا دیاریکراون و نموونه‌یان بۆ هێنراوه‌ته‌وه‌. لە کۆتایشدا، ئه‌نجامه‌کانى توێژینەوەکە له‌ چەند خاڵێکدا خراونەتەڕوو.

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

خوێندنى زمانى دایک‌و بنیاتنانى که‌سێتى

شیلان عومه‌ر حسێن

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 12-23

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.131370

پوخته‌

ئامانج له‌ لێکۆڵینى(خوێندنى زمانى دایک‌و بنیاتنانى که‌سێتى)، په‌سنکردنی زانستییانه‌ى به‌هاو ئه‌رکى ... Read More ئامانج له‌ لێکۆڵینى(خوێندنى زمانى دایک‌و بنیاتنانى که‌سێتى)، په‌سنکردنی زانستییانه‌ى به‌هاو ئه‌رکى زمانى دایکه‌ له‌، بنیاتنان‌و ڕه‌نگڕێژتن‌و نه‌خشاندنى پێکهێنه‌ بنه‌ڕه‌تییه‌کانى که‌سێتى ئاخێوه‌ر‌و قسه‌پێکه‌رانى، به‌ تایبه‌ت که‌ هه‌ردوو کرده‌ى زمانپژان‌و بنیاتنانى که‌سێتى شانبه‌شانى یه‌کترو له‌هه‌مانکاتدا(له‌ له‌دایکبوونه‌وه‌-پێنج ساڵى)، ده‌خه‌مڵێن‌و کامڵده‌بن. گرنگى ئه‌م لێکۆڵینه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌ى ، که‌ زمانى دایک تاکه‌ هۆکار‌و تێکرده‌ى کارایه‌ بۆ ئاوه‌ز‌و ژیرى مرۆڤ، توانا‌و کاریگه‌رى زمانى دایک، وه‌ک کرده‌یه‌کى ئاوه‌زیى‌و ژیریى، ڕۆڵى کرۆکى له‌ پێدانى زانیاریى‌و چاندنى به‌هاو په‌ره‌پێدانى لێهاتوویى‌و مرۆڤسازیدا هه‌یه‌ ‌و له‌مڕوانگه‌یه‌شه‌وه‌ گرنگه‌ له‌ ڕۆڵى هه‌نوکه‌یى‌و هه‌ستیاریى‌و به‌هاداریى خوێندنى زمانى دایک‌و خوێندن به‌ زمانى دایک به‌ تایبه‌تى، له‌ بنیاتنانى که‌سێتى تاک‌و له‌وانیشه‌وه‌ له‌خێزان‌و کۆمه‌ڵ بدوێین، بۆ ئه‌مه‌ش پێویسته‌ ئه‌م گریمانه‌‌و پرسانه‌ى خواره‌وه‌ تاووتێبکه‌ین: 1. بابه‌تى زمانى دایک‌و بنیاتنانى که‌سێتی بۆ؟ 2. ئایا چ په‌یوه‌ندییه‌ک له‌ نێوان خوێندن به‌ زمانى دایک‌و بنیاتنانى که‌سێتى ئاخێوه‌رانیدا هه‌یه‌؟ 3. ئارێشه‌و گرفته‌کانى ئاخێوه‌ران، که‌ له‌ په‌راوێزخستن‌و داخورانى زمانى دایکه‌وه‌ ده‌که‌ونه‌وه‌ کامانه‌ن؟ 4. که‌ى؟ چۆن؟ بۆچى؟ ئاخێوه‌رى ڕه‌سه‌ن ده‌بێت فێر زمانى دووه‌م‌و سیێه‌م‌و...تاد، ببێت؟ لێکۆڵینه‌که‌ به‌ سێ به‌ش، په‌سنى وه‌ڵامى پرسه‌کانى لێکۆڵینه‌وه‌که‌و شرۆڤه‌کردنى گریمانه‌کانى کردووه‌‌و نموونه‌و به‌ڵگه‌ى پێویستى له‌ پڕۆگرامى خوێندنى زمانى کوردى/قۆناغى بنه‌ڕه‌تى، بۆ پاسادانى بیردۆزه‌ى وابه‌سته‌یى زمانى دایک به‌ چاندنى به‌هاکان‌و بنیاتنانى که‌سێتى ئاخێوه‌رانى هێنراونه‌ته‌وه‌.

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

لەمپەرەکانى بەردەم کارکردنی فەرمانبەرانى ئافرەت لە کەرتی گشتیدا: توێژینەوەیەکی مەیدانییە لەلاى فەرمانبەرانى ئافرەتی سەر بە وەزارەتى تەندروستى لە شارى هەولێر

ڕۆزه عبداللە شریف؛ کارزان حسن عبدالرحمن

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 24-36

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.131371

پوخته‌

بەدرێژایى مێژوو ئافرەتان ڕۆڵێکى گەورە و بەرچاویان لە پێشخستن و گەشەپێدانى کۆمەڵگادا هەبووە، ... Read More بەدرێژایى مێژوو ئافرەتان ڕۆڵێکى گەورە و بەرچاویان لە پێشخستن و گەشەپێدانى کۆمەڵگادا هەبووە، لە سەرجەم کایەکانى ژیانى کۆمەڵایەتیدا هاوشانى پیاوان بوونە لە مەیدانى خەبات و کارکردندا. هەر چەندە بە گوێرەی یاسا و ڕێنماییەکان ئافرەتان دەرفەتی یەکسانیان بۆ ڕەخساوە، وەک پیاوان لە بەشداری کردن لە کەرتی گشتیدا، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ئافرەتی فەرمانبەر ڕووبەڕووی ئاستەنگ و کۆسپ بۆتەوە، ئەمەش وای کردووە زۆر جار ئافرەت نەتوانی بە ئەرکی خۆی هەڵبستێ، جا چ لەناو خێزان کە خۆی دەبینێتەوە لە ڕاپەراندنی کاری ماڵەوە، یاخود بە ئەنجام گەیاندنی کار و بەرپرسیاریەتییەکانى لەو فەرمانگەیەی کە کاری تێدا دەکات . ئامانجی ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌، زانین و دەستنیشانکردنى کاریگەرترین لەمپەرەکانى بەردەم کارکردنى ئافرەتى فەرمانبەرە لە دامودەزگاکانى کەرتى گشتیدا. ئەم توێژینەوەیە توێژینەوەیەکى چەندایەتییە و میتۆدى بەکارهاتوو بریتییە لە میتۆدى وەسفى شیکاریی، هەروەها قەبارەى نموونەکە پێکهاتووە لە ((384 ئافرەتى خێزاندارى فەرمانبەر لە شارى هەولێر. له‌م توێژینه‌وه‌یەدا،‌ دەرکەوتووە گرنگترین بەربەستەکانى بەردەم کارکردنى ئافرەتان لە کەرتى گشتیدا بریتین لەم بەربەستانە :- کولتوور و بەها کۆمەڵایەتییەکان، هاوکارینەکردنى پیاوان بۆ ئافرەتان لە ڕاپەڕاندنی کارەکانی ماڵ، نزمی ئاستی ڕۆشنبیری کۆمەڵگە، شوێنى کارکردن، هەروەها خێزان. وشە کلیلییەکان: ئافرەتى فەرمانبەر، کەرتى گشتى، کەرتى تایبەت.

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

بنیاتى کاره‌کته‌ر له‌چیرۆکی (کۆتری سپی)ی فرات جه واهیرى و ڕۆمانی ( بووه‌ کوێره‌ )ی صادقی هیدایه‌تی دا -توێژینه‌وه‌یه‌کی به‌راوردکارییه -‌

هه‌ردی حسن مولود؛ عماد شکور محمود

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 37-45

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.131600

پوخته‌

کاره‌کته‌ر ڕه‌گه‌زێکی دیارو گرنگی نێو پانتایی ڕۆمانه‌، هه‌روه‌ها توخمێکی سه‌ره‌کییه‌ ... Read More کاره‌کته‌ر ڕه‌گه‌زێکی دیارو گرنگی نێو پانتایی ڕۆمانه‌، هه‌روه‌ها توخمێکی سه‌ره‌کییه‌ و ڕۆڵێکی به‌رچاوی هه‌یه‌ له‌ بنیاتنانی ڕۆماندا، چونکه‌ به‌هۆی کاره‌کته‌ره‌وه‌ خوێنه‌ر ئاگاداری گۆڕانکاریی ڕوداوه‌کانی ناو ڕۆمان ده‌بێت. ده‌کرێت ئه‌وه‌ بگوترێت که‌ به‌بێ بوونی کاره‌کته‌ر ناتوانرێت ڕۆمانێک بنیات بنرێت،‌ ده‌گوترێت شوێن و کات و ڕووداو ... هتد، هه‌موویان بۆ ده‌رخستنی که‌سایه‌تی کاره‌کته‌ر کار ده‌که‌ن. هۆکاری هه‌ڵبژاردنی بابه‌ته‌که:‌ له‌ ڕه‌خنه‌ی نوێی کوردیدا، ئه‌م بابه‌ته‌ گرنگیی پێدراوه‌، به‌ڵام به‌شێوه‌ی به‌راوردکاری که‌متر بایه‌خی پێدراوه‌و توێژینه‌وه‌ی که‌می له‌سه‌ر ئه‌نجام دراوه‌، بۆیه‌ ئێمه‌ له‌م توێژینه‌وه‌یه‌دا هه‌وڵمانداوه‌، ئاوڕێک له‌م سوژه‌یه‌‌ بده‌ینه‌وه‌، بابه‌تى (بنیاتی کاره‌کته‌ر له‌ چیرۆکی (کۆتری سپی) فرات جه‌وه‌ری و (بووه‌کوێره‌‌)ی سادقى هیدایه تی)، بوو به‌ ناونیشانی توێژینه‌وه‌که‌مان. میتۆدی نوسینه‌وه‌ی توێژینه‌وه‌که‌: له‌ نوسینه‌وه‌ی ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌دا سودمان له‌ ڕێبازی وه‌سفی شیکاری و به‌راوردکاری وه‌رگرتووه‌. ڕیزبه‌ندی بابه‌ته‌که‌: توێژینه‌وه‌که‌ له‌ دووبه‌شدا خۆی ده‌بینێته‌وه‌: له‌به‌شی یه‌که‌مدا زاراوه‌و چه‌مک و پێناسه‌و گرنگی کاره‌کته‌ر ڕوونکراوه‌ته‌وه‌. له‌به‌شی دووه‌مدا پراکتیزه‌ی به‌راوردکارییه‌که‌مان خستووه‌ته‌ ڕوو.

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

ئاستی پشت بەستنی پەرلەمانتاران بە میدیای نوێ بۆدروستکردنی بڕیاری سیاسی لەهەرێمی کوردستاندا

فواد عه‌لى ئه‌حمه‌د؛ به‌رهه‌م خالد أحمد

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 46-61

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.131602

پوخته‌

دەرئەنجامی پێشکەوتنی تەکنەلۆژیا و بەرەوپێشچونی جیهان و فراوانبونی مامەڵەکردن لەگەڵ گۆڕانکارییەکانی ... Read More دەرئەنجامی پێشکەوتنی تەکنەلۆژیا و بەرەوپێشچونی جیهان و فراوانبونی مامەڵەکردن لەگەڵ گۆڕانکارییەکانی سەردەمدا، کەهۆکارێکی بەهێز بوون بۆ دروستبونی ئامڕازی نوێی میدیایی یەکێک لەوانیش میدیایی نوێیە، کەلەناواخنیدا هەموو هۆکارە کلاسیکی و باوەکانی تری لەخۆ گرتووە، بەواتای میدیایی نوێ توانیویەتی ئامڕازەکانی (خوێندنەوە (چاپکراوەکان)، بیستن (رادیۆ و دەنگ)، بینین (تەلەڤزیۆن، ڤیدیۆکان)) لەخۆیدا و بەیەکجار بڵاوبکاتەوە. ئەمەش بۆتە هۆکارگەلێکی بەهێز کەمیدیای نوێ کاریگەری ئەرێنی و نەرێنی راستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ بکاتە سەر هەموو لایەنەکانی ژیان، بەتایبەتیش سەر تاکەکانی ناو کۆمەڵگا، کەچیتر دەستە و تاقم و لایەنەکان نەتوانن بەئاسانی کۆنترۆڵی شێوازی بیرکردنەوە و دەربڕینی ڕاوبۆچونی جەماوەر بکەن، هەر ئەم جۆرە میدیایەشە بۆتە هۆکارێک بۆ چوونە نێو کایەیی سیاسی و هەموو جومگەکانی سیاسەتەوە، تا رادەی بۆنە هۆکارێکی بەهێز بۆ گۆڕانکاری کردن لەبڕیارە سیاسی و ئابوری و کۆمەڵایەتییەکان. لەدوای راپەرینی هەرێمی کوردستان لەساڵی 1991 و دروستبونی حکومەتی هەرێمی کوردستان و ناساندنی هەرێمی کوردستان وەک کایەیکی فیدراڵی سەربەخۆ، رۆڵ و کاریگەری سیاسەت لەم هەرێمەدا رۆژ لەدوای رۆژ بەچەندان نشێوی تەنگەژەدا تێپەڕبووە، بەڵام لەدوای بەرەوپێشچونی ئامڕازەکانی میدیا و بەتایبەتیش میدیایی نوێ شێوازی مامەڵەکردن لەگەڵ پرس و بڕیارە سیاسییەکان گۆڕانیان بەسەردا هاتووە، تەنانەت زۆرجاریش میدیایی نوێ توانیویەتی بڕیارێکی سیاسی پێچەوانە بکاتەوە و بوئاکار و رێڕەوێکی تریدا بەرێت. ئەمەش بۆتە هۆکارێک ئەو کەسانەی پێگەیەکی سیاسی گرنگیان هەیە لەووڵاتدا، پەنا بۆ میدیای نوێ بەرن لە چۆنیتی دەرکردنی بریارەکانی و گرنگی پێگەی ئەم میدیا بەرز بنرخێنن و تەنها وەک بەشێکی لاوەکی لێنەڕوانن.

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

ئاستی پێشوازیی هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستان لە ڤاکسینی ئەسترازێنیکا و پەیوەندی بەڕۆڵی دەزگاکانی ڕاگەیاندنـەوە

یادگار على محمد

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 62-81

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.131636

پوخته‌

ئامانجی ئەم توێژینەوەیە بریتیە لە: زانینی ئەو هۆکارە سەرەکیانەی بوونەتەهۆی وەرنەگرتنی ڤاکسینی ئەسترازێنیکا ... Read More

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

لێکدانەوەیەکی نوێ، بۆ ئیدیەمی سیاسی، لە ڕوانگەی سیمانتیک و پراگماتیکەوە

شیرکو حمه‌ امین

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 82-92

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.132412

پوخته‌

ئەم توێژینەوەیە، بە ناونیشانی (لێکدانەوەیەکی نوێ، بۆ ئیدیەمی سیاسی، لە ڕوانگەی سیمانتیک و پراگماتیکەوە)، ... Read More

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

تقییم نتائج الدراسات التی تناولت الزحف العمرانی على الاراضی الزراعیة فی العراق التی استخدمت تقنیة نظم المعلومات الجغرافیة

عباس محمود احمد؛ هبه عدنان أحمد

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 93-110

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.132413

پوخته‌

على الرغم من وجود مشکلة واضحة تتمثل بزحف المدینة وتوابعها على الاراضی الزراعیة الا ان طبیعة هذا التمدد ... Read More على الرغم من وجود مشکلة واضحة تتمثل بزحف المدینة وتوابعها على الاراضی الزراعیة الا ان طبیعة هذا التمدد تتباین من دولة الى اخرى, و ان هذه المشکلة تتضح فی الدول التی تمتاز بزیادات سکانیة سریعة وغیر ممنهجة ، ویعرف التوسع العمرانی بانه عبارة عن ازدیاد النمو وتطور الوحدات السکنیة الآهلة بالسکان، بمعنى ازدیاد فی عدد الوحدات السکنیة الناجم عن زیادة عدد السکان والذی تتضح مخاطره بشکل کبیر فی البلدان التی تعانی من التخلف او الفوضى الناجمة عن الحروب والکوارث، وهذا مایؤدی إلى زیادة الطلب على الأراضی الزراعیة ومن ثم ظهور خلل فی التوازن البیئی . فضلاً عن الزیادة السکانیة هناک عوامل أخرى تساعد على التوسع العمرانی أبرزها سیاسة الدولة من خلال استحداث الأحیاء السکنیة الجدیدة فی أو بالقرب من الأراضی الزراعیة فضلاً عن العامل المادی الذی من خلاله یتم أغراء أصحاب الأرض الزراعیة الواقعة فی ضواحی المدن واستغلالها لأغراض غیر زراعیة ، کما أن للعوامل الأجتماعیة أیضاً دورا بارزا من خلال رغبة البعض من سکان المدن فی السکن فی ضواحی المدینة ، إذ یقتطعون مساحات معینة من الأراضی الزراعیة ویحولونها إلى أرض سکنیة أو ترفیهیة فقط دون الأستفادة منها فی الزراعة ، وهذا ما یحصل فی مناطق عدیدة من العالم . وفی ما یخص العراق فانه یعد احدى البلدان النامیة التی یزداد فیها النمو السکانی السنوی بمعدل یبلغ 3.4% وهذا یعنی تراجع فی مساحة الاراضی الزراعیة امام الزحف العمرانی الذی تتطلبه هذه الزیادة ( العزاوی , 2005: 60) . لقد تطورت الحرکة العمرانیة و أزداد عدد الوحدات السکنیة فی العراق نتیجة لزیادة الدخل وتحسن المستوى المعاشی لاسیما بعد عام 2003, مما دفع بالمواطنین الى اتخاذ منحى عشوائی نوعا ما فی هذه الحرکة العمرانیة حیث کان لضعف المتابعة والتخطیط من قبل الدولة والظروف المتخبطة للبلد بمثابة الاذن بالشروع بالتجاوزات على الاراضی السکنیة المتروکة والغیر مبنیة والمنتشرة بین الاحیاء السکنیة فی مختلف المحافظات العراقیة ناهیک عن ضعف الرقابة على التجاوز على الاراضی الزراعیة والتی تشکل حزام او مساحات خضراء لهذه للمدن . التوسع الحضری هو أمر طبیعی بسبب النمو السکانی ، سواء خارج حدود التصمیم الخارجی أو الداخلی, تتطلب دراسة التوسع الحضری إیجاد العدید من البدائل لمناطق التوسع المحتملة ، أو تحدید عدة مواقع داخل حدود الخطة الرئیسیة وفقًا لمجموعة من الخطط والأهداف الاقتصادیة والاجتماعیة والبیئیة (الموسوی, 2018 : 93 ) . بعد تزاید الحاجه الى اراضی جدیدة لغرض السکن اتضحت مشکلة کبیرة امام الاراضی الزراعیه من خلال تحویلها الى اراضی خاصة بالسکن والترفیه ( العزاوی , 2005: 59) . یعد الاستشعار عن بعد من الوسائل العلمیة التی تعتمدها الکثیر من التخصصات ومنها نظم المعلومات الجغرافیة ، مصدرا مهما للمعلومات الحدیثة والدقیقة عن مسح موارد الکرة الارضیة ، ولایخفى انه مع نجاح تکنولوجیا الاستشعار عن بعد أصبح دور نظم المعلومات الجغرافیـة امرا ملحا ولاسیما بسبب زیادة حجم المعلومات وتنوعها مما یترتب علیه صعوبـة الاستفادة منها بالطرائق التقلیدیـة (احمد, 2012 : 3 ). ان الدراسة الحالیة هی محاولة للإجابة على بعض الأسئلة المهمة منها: ما هی استخدامات نظم المعلومات الجغرافیة(GIS) geographic information system فی الزراعة؟ وکذلک هل بالامکان من خلال تطبیق نظم المعلومات الجغرافیة(GIS) فی المجال الزراعی السیطرة على الموارد والحد من الاختلال البیئی ومراقبة التجاوزات السکنیة على المساحات الزراعیة فی العراق او فی غیره ؟ وقد خرج البحث بجملة من الاستنتاجات ابرزها ان ضعف سلطة الدولة وعدم تفعیل القوانین والتشریعات بعد عام 2003 قد وسع من مساحة الزحف العمرانی على الاراضی الزراعیة ..

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

الطبیعة القانونیة للالتزام الطبیب عن علاج المریض فی المستشفیات الحکومیة (دراسة تحلیلیة)

ریبوار محمد صالح؛ ابراهیم عمر ابراهیم

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 111-132

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.132415

پوخته‌

مهما یکون مصدر التزام الطبیب سواء کان عقدیة او قانونیة فان الطبیب یکون ملزم ببعض التزامات تجاه مریضه، ... Read More

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

على بن سلار: الوزیر فی الدولة الفاطمیة 544-548هـ/ 1149-1153م

عطا عبدالرحمن محیی الدین

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 133-142

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.132417

پوخته‌

حکم الفاطمیین مساحة لاسهان بها من تأریخ مصر و بعض اطراف بلاد الشام و المغرب و لکن الدراسات التأریخیة ... Read More حکم الفاطمیین مساحة لاسهان بها من تأریخ مصر و بعض اطراف بلاد الشام و المغرب و لکن الدراسات التأریخیة على کثرتها و تشعب موضوعاتها لم تکشف بعض الجوانب المهمة من ذلک التأریخ و خاصة ما یتعلق بالتغلغل الى دراسة شخصیات الوزراء المتنفذین و رجالات قویة من الامراء و القواد الذین کان لهم فی اکثر الاحوال القدح المعلى فی احداث تلک العهود و معالجتها . ولا نغالی اذ قلنا ان ابن سلار الکردی هو احد هؤلاء الرجال الاشداء الاقویاء اذ اسهم بدور قیادی متمیز فی تولیة لمناصب مهمة فی الدولة الفاطمیة سواء حینما کان والیا على الاسکندریة او بعدما اصبح وزیرا فی الدولة ان المرؤخین یکادون لا یتفقون على تحدید أهم صفاته فی ادارة شؤون بلاده حین نعته الاکثرون بأنه کان رجلا عادلا محبا للخیر، حازما فی تطبیق القوانین و فرض النظام فهناک من یصفه بالجور و الظلم و التشدر مع الرعیة الا انهم یکررون القول بأن صفات قیادته حیویة کالشجاعة و الحزم و الارادة القویة و الحکمة فی معالجة المشاکل و غیرها قد تجمعت فی ابن سلار مما جعله منذ شبابه ان یتمتع بممارسة دوره الریادی و یوما بعد یوم کان یزدا قوة و عزما و حسن اداء لواجباته مما قربه الى الخلفاء و التصدرین فی دست الحکم. و اشتهر بالعدالة و لقب بـ (العادل) لانجازه اعمالا کثیرة نافعة و لحرصه على تطبیق القانون على الجمیع دونما تمییز فذاع صیته بأنه یحب الاعمال الخیریة لخدمة الاسلام و المسلمین فأنشا کثیرا من المساجد و المدارس و المرافق العامة. کما برز فی المیادین العلمیة. و قام بنشر التعلیم و الانفاق على طلبة العالم، و صرف من أمواله الخاصة فی ذلک المجال الکثیر، کما خصص للمدرسین رواتب مجزیة. و جراء کثرة أهتمامه بالمدارس و الدراسة فیها اشتهرت عدة مداس باسمه. و منهاد العادلیة فی الاسکندریة. کما کان مدافعا صلبا عن حدود البلاد. و خاصة فی اقلیم الاسکندریة عندما کان والیا هناک و رغم کثرة الصراعات فی السیطرة على امور البلاد بین القادة و الامراء فان ابن سالار تهیئاً للوزارة بعدما علم بأن الخلیفة قد عین ابن مصال وزیرا. و فعلا نجح فی مهمته و استولى على الوزارة عنوة برغم کراهیة الخلیفة لابن سالار و لابن مصالای ابن سالار کما اثبت قوته و جدارته و حکمته فی ادارة البلاد على احسن ما یرام لم ینفک فی نفس الوقت عن ادارة العسکر و تدربیهم و اعدادهم لمواجهة المخاطر التی تهدد البلاد و بالاخص الخطر الصلبی. و لکن الکراهیة التی کانت فی قلب الخلیفة الفاطمی تجاه ابن سالار کانت تشتند یوما بعد یوم و لم یرق للخلیفة بروز ابن سالار و السیطرة على الامور و ادارة و بحکمة و قوة و حزم. فدبر ضده عدة مؤامرات لکی یقضى علیه و ان الخلیفة استغل ضعف نفس نصر بن العباس الذی کان ابنا لزوجة ابن سالار... و کان نصر یتولى قیادة مجامیع عسکریة و هو کان احد من یثق بهم ابن سالار و سلمهم زمام بعض الامور الهامة . فدبر الخلیفة خطة فی الخفاء للقضاء على ابن سالار و کلف نصرا القیام بتنفیذها . لقاء اجر زهید یأخذه بعد تنفیذ جریمته. و فعلا قام نصر بن العباس باغتیال ابن سالار فی منامه. بعد اتفاقه مع احد افراد حمیاته و اتفاقهما على موعد لقتله فی منامه و هکذا اغتیل ذلک القائد المحفل المعروف بشجاعته و عدالته و هبة للخیر و تطبیق القانون و اقامة الحلق و العدل و المساواة. و بقتله تم طی صفحة مشرقة من حیاة الامة

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

مُعیقات إستخدام طرائق التدریس الحدیثـة من وجهة نظر الکادر التدریسی فی کلیة التربیة جامعة کرمیان

عمر عادل عباس

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 143-159

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.132602

پوخته‌

یهدف البحث الحالی الى التعرف على مُعیقات إستخدام طرائق التدریس الحدیثـة من وجهة نظر الکادر ... Read More

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

ظهور التیارات السیاسیة فی سقیفة بنی ساعدة من وجهة نظر المستشرقین

رحیم أحمد أمین؛ آراس فریق زینل

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 160-172

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.132819

پوخته‌

لعل من ابرز وأهم نتائج ومخرجات اجتماع سقیفة بنی ساعدة من وجهة نظر المستشرقین ... Read More لعل من ابرز وأهم نتائج ومخرجات اجتماع سقیفة بنی ساعدة من وجهة نظر المستشرقین هو ظهور کتل وتیارات سیاسیة معارضة، ولا شک ان الصراع على السلطة کان العامل الرئیسی الذی انبنت علیه هذه الاتجاهات، خصوصاً وان النبی (ص) لم ینصب من یخلفه بعد وفاته، الأمر الذی هیأ اجواء الصراع بین التیارات المتنازعة التی تفجرت فی مؤتمر سقیفة بنی ساعدة. وکانت المخرجات الکبیرة التی اوجدتها الاتجاهات المختلفة التی اجتمعت فی سقیفة بنی ساعدة جلیة وهائلة لدرجة انها عصفت بالامة إلى یومنا هذا، بل امتدت بعض هذه الاتجاهات فی مراحل اخرى لتشکل نظریات سیاسیة ودینیة مغایرة عن المألوف، الامر الذی شجع المستشرقین على اتخاذ هذه النقطة محطة لانطلاق تحقیقاتهم وطرح ارائهم. ان حساسیة وأهمیة اجتماع بنی ساعدة ونتائجها الممتدة، شجعت الباحث على توظیف هذا الموضوع لانطلاق دراسة محورها الاساسی کشف وجهة نظر المستشرقین وتسلیط الضوء على ارائهم ووجهات نظرهم حول الموضوع، ثم تحلیل ودراسة هذه الاراء ووجهات النظر، واخیراً مقارنتها مع مراجع تاریخ العصر الاسلامی ومصادر مؤرخو العصر الحالی. اما من حیث المنهج، اعتمدت هذه الدراسة على المنهج التاریخی التحلیلی وحاول الباحث جمع اکبر عدد ممکن من المصادر، وبعد جمع النصوص والبیانات، خضعت جمیعها الى عملیتی التحلیل والمقارنة بین المصادر المعنیة بالموضوع وفق المبادئ العلمیة السلیمة. وتبنى الباحث موقفاً محایداً تجاه هذه القضیة بکل موضوعیة وتجرد، فی سبیل تحقیق الاهداف العلمیة المرجوة من کتابة هذا البحث.

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

النظام السياسي الهجين: دراسة حالة إقليم كوردستان العراق

سكالا حسين حمه أمين؛ ئاریان رووف عزیز

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 173-185

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.135738

پوخته‌

اختلفت الآراء حول ماهية الأنظمة السياسية الهجينة، حيث اعتبرها البعض مرحلة انتقالية تقع بين الاستبدادية ... Read More

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

Strangers at Home: A Psycho-Cultural Study of Selected Irish and Kurdish Poems

ابراهیم على مراد

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 186-196

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.132418

پوخته‌

Literature of resistance occupies a large and wide space in the world literature and draws a great deal of interest and attention due to the nature of its content and message. ... Read More

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

Invitation and Intimidation Through the Use of Speech Acts in Selected English and Arabic Religious Sermons

Younis Ibrahim Bany Weis؛ Zainab Hashim Majeed

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021، لاپه‌ڕه‌ 197-205

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.135073

پوخته‌

Religious sermons are used to influence the audience to familiarize, reinforce and modify certain beliefs and redirect people to do good deeds. Religious discourse exhibits many features ... Read More

بینینی توێژینه‌وه‌

Original Article

A Sociolinguistic Analysis of Offensive Expressions in Selected English and Arabic Movies

Jalal Saadullah Hassan؛ شیرکو یوسف ماموستاى یاریدةدر

خول 8، ژماره‌ 1 ، خه‌رمانان 2021

https://doi.org/10.24271/jgu.2021.145359

پوخته‌

Offensive expressions have been the center of focus for sociolinguists recently; they are discussing the reasons behind considering those offensive words as a spoiler of social and ... Read More

بینینی توێژینه‌وه‌

خول 10 (2023)

خول 9 (2022)

خول 8 (2021)

خول 7 (2020)

خول 6 (2019)

خول 5 (2018)

خول 4 (2017)

خول 3 (2017)

خول و ژماره‌: خول 8، ژماره‌ 1، خه‌رمانان 2021

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌

پوخته‌