جۆری توێژینه‌وه‌ : Original Article

نوسه‌ران

به‌شی جوگرافیا، کۆلێژی په‌روه‌رده‌، زانکۆی گه‌رمیان

پوخته‌

شاری که‌لار یه‌کێکه‌ له‌شاره‌ جه‌نجاڵه‌کانی هه‌رێمی کوردستان له‌ڕووی ژماره‌‌و چڕیی دانیشتوانه‌وه‌، له‌به‌ر گرنگیی شوێن‌و پێگه‌که‌ی که‌ ده‌که‌وێته‌ نێوان هه‌رێمی کوردستان‌و ناوچه‌کانی باشوورو خوارووی عێراق، هاوکات پێگه‌یه‌کی گرنگی هه‌یه‌ له‌ ناوچه‌که‌دا، به‌وپێیه‌ی سه‌نته‌ری ئیداره‌ی گه‌رمیانی پێکهێناوه‌‌و مه‌ڵبه‌ندێکی سه‌ره‌کییه‌ له‌ پێشکه‌شکردنی خزمه‌تگوزاریی کارگێڕی‌و ته‌واوی خزمه‌تگوزاریه‌کانی تر به‌سه‌ر قه‌زاو ناحییه‌کانی ئیداره‌ی گه‌رمیاندا. توێژینه‌وه‌که‌مان هه‌وڵێکه‌ بۆ خستنه‌ڕووی ئاستی پێشکه‌شکردنی خزمه‌تگوزاریی په‌روه‌رده‌یی و فێرکاری له‌ قۆناغی (باخچه‌ی ساوایان)دا، هاوکات نیشاندانى بارودۆخی دابه‌شبوون‌و هه‌ڵسه‌نگاندنی به‌گوێره‌ی پێوه‌ره‌ جیهانی ‌و ناوخۆییه‌کان، تاکو بزانرێت تا چه‌ند له‌ئاست داخوازی و پێویستییه‌کانی دانیشتوانی شاره‌که‌دایه‌، له‌ڕووی دابه‌شبوونی به‌سه‌ر گه‌ڕه‌که‌کانی شارو گونجاوییان له‌گه‌ڵ ژماره‌ی دانیشتوان و پرسه‌کانی تایبه‌ت به‌ ڕووبه‌ری باڵه‌خانه‌و پێوه‌ره‌کانی له‌خۆگرتنه‌وه‌، ئه‌ویش له‌ڕێگه‌ی خستنه‌ڕووی بارودۆخی که‌تواریی باخچه‌کانی ساوایان و به‌راوردکردنیان به‌گوێره‌ی پێوه‌ره‌ جیاوازه‌کانی پلاندانانه‌وه‌.

وشه‌ بنچینه‌ییه‌كان

کتێبی عه‌ره‌بی:
1-احمد خالد علام، تخطیط المدن، مکتبة انجلو المصریة، قاهرة 1991.
2-خلف حسین علی الدلیمی، تخطیط الخدمات المجتمعیة والبنیة التحتیة (أسس، معاییر، تقنیات)، ط 2، دار صفاء للنشر والتوزیع، عمان 2013.
3-خلف حسین علی الدلیمی، التخطیط الحضری (اسس ومفاهیم)، ط 1، دار العلمیة الدولیة للنشر والتوزیع، عام 2002.
4-علی سالم إحمیدان الشواورة، عدالة التنمیة بین الریف والحضر، ط 1، دار صفاء للنشر والتوزیع، عمان 2014.
5-فواد بن عضبان، الخدمات الحضریة برؤیة جغرافیة معاصرة، ط1، دار المنهجیة للنشر والتوزیع، عمان 2015.
دووه‌م: گۆڤاره‌کان:
گۆڤاره‌ کوردییه‌کان:
1-محمد مهدی کریم، ئامانج فواد احمد، هەڵسەنگاندنی خزمەتگوزاریی فێرکاری ئامادەیی لەشاری کەلار، گۆڤاری زانکۆی گه‌رمیان، ژماره‌ی تایبه‌ت به‌ پێنجه‌مین کۆنفرانسی زانستی زانکۆی گه‌رمیان، ساڵی 2019.
گۆڤاره‌ عه‌ره‌بیه‌کان:
1-عبد الصاحب ناجی البغدادی، زین العابدین عزیز مزید ألشبلی، التحلیل المکانی للخدمات التعلیمیة فی مدینة النجف الَاشرف باستخدام تقنیة نظم المعلومات الجغرافیة، مجلة البحوث الجغرافیة، العدد 34, عام 2013.
نامه‌و تێزه‌ ئه‌کادیمییه‌کان:
نامه‌و تێزه‌ عه‌ره‌بییه‌کان:
1-طاهر جمعة طاهر یوسف، التحلیل المکانی للخدمات التعلیمیة فی مدینة نابلس باستخدام تقنیة نظم المعلومات الجغرافیة، رسالة ماجستیر، کلیة الدراسات العلیا، جامعة النجاح الوطنیة، فلسطین، عام 2007.
2-عمر حسن حسین الرواندزی، تحلیل المکانی والوظیفی للخدمات التعلیمیة فی مدینة سوران باستخدام نظم المعلومات الجغرافیة (GIS)، مقدمة الی مجلس کلیة اداب فی جامعة صلاحالدین، اربیل 2011.
3-فریال واصف محمد الحاج محمد، تقییم الخدمات التعلیمیة فی مدینة طوباس بالإستیعانة بنظم المعلومات الجغرافیة، رسالة ماجستیر، قسم الجغرافیة بجامعة النجاح الوطنیة، نابلس، فلسطین، 2010.
4-وسام یوسف صالح، التحلیل المکانی للخدمات التعلیمیة فی مدینة زاخو باستخدام نظم المعلومات الجغرافیة، مقدمة الی مجلس کلیة العلوم الانسانیة - جامعة دهوک، دهوک 2016.
بڵاوکراوه‌ حکومییه‌کان:
1-حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان، وه‌زاره‌تی په‌روه‌رده‌، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی گشتی په‌روه‌رده‌ی گه‌رمیان، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی په‌روه‌رده‌ی که‌لار، ساڵی 2020، (زانیاری بڵاونه‌کراوه‌).
2-Republic of Iraq, Ministry of Housing and Construction, State organization for housing, Housing technical and codes of practice, part 2, Baghdad, (1982).