جۆری توێژینه‌وه : Original Article
نوسه‌ران
1 بەشى زمانى کوردى، کۆلێجى پەروەردەى بنەڕەت، زانکۆى گەرمیان ،هەرێمی کوردستانی عێراق
2 بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی پەروەردەی گەرمیان، وەزارەتی پەروەردە ،هەرێمی کوردستانی عێراق
پوخته
شێوازى ورد و چڕ و تایبەتی شیعرى (نالى ١٨٠٠ – ١٨٧٩ ز)، توێژەران ناچار دەکات، لە چەندین لایەنى جیاوازەوە لە دەقەکانى بدوێن، هەر ئەمەش هۆکارى سەرەکی هەڵبژاردنى ناونیشانى توێژینەوەکەیە، چونکە ئەگەرچى دەزانین لێرە و لەوێ هەندێک کار لەسەر شێوازى شیعرى نالى (بە هاوبەشى لەگەڵ شاعیرانى تردا کراوە)، بەڵام هێشتا مەوداى فراوان لە شیعرى نالیدا هەیە، کە لە ڕوانگەى شێوازەوە ڕووناکى نەخراوەتە سەر. ئامانج لەم توێژینەوەیە دەرخستن و ئاشکراکردنى هەندێک لایەنی گشتی و تایبەتییە لە شێوازى شیعرى نالیدا و سنوورى توێژینەوەکەش پیشاندانى شێوازە لە دەقە کوردییەکانى ئەم شاعیرەدا.
ئەم توێژینەوەیە بە پشتبەستن بە میتۆدى (وەسفيی شیکارى) لە بارەى (چەند تایبەتمەندییەک لە شێوازى شیعرى نالیدا) دەدوێت، کە خۆى لە پێشەکییەک و دوو بەشى سەرەکى و ئەنجام و لیستى سەرچاوەدا دەبینێتەوە. بەشى یەکەم تەرخانکراوە بۆ زاراوە و چەمک و کورتەیەکى مێژووى شێوازگەرى. لە بەشى دووەمیشدا لەبارەى شێوازى شیعرى نالى لە ئاستەکانى دەنگ و ئاواز (ئاوازى دەرەوە و ناوەوە)، دواتریش لە ئاستى زمان و وێنەدا، لە زمانى شیعرى و وێنەى هونەریى لە شیعرى شاعیردا دەدوێت. لە کۆتاییشدا ئەوە دەرئەنجامانەی کە توێژینەوەکە پێی گەیشتووە لەگەڵ لیستی سەرچاوەکاندا دەبینرێن.
وشه بنچینه‌ییه‌كان
ناونیشانی توێژینه‌وه [English]
چەند تایبەتمەندییەک لە شێوازى شیعرى نالیدا
نوسه‌ران [English]
- Mariwan Ahmad 1
- Hazhar Hussein 2
1 Kurdish Language Department، Primary Education College، Garmian University، Kurdistan Region of Iraq
2 General Directorate of Education Garmian، Ministry of Education، Kurdistan Region of Iraq
پوخته [English]
The acute, dense and special style of the poetry of Nali (1800- 1879), obliges researcher to approach his poetic texts from different perspectives, and this is the main reason behind choosing the title of the article. This is because, although several works have been conducted on Nali’s poetry, still there are wide ranges of areas in Nali’s poetry which have not been approached stylistically. The aim of this research is to indicate and show some general and specific aspects in Nali’s poetry style and the paper’s framework is to show style of the Kurdish poems of this poet.
This article approaches (Some characteristics of Nali's poetry style) through the method of (Descriptive Analysis), which is composed of an introduction, two main parts, conclusion and the works cited list. The first part is dedicated for the term, concept, and a brief history of stylistics. The second part approaches Nali’s poetry style on the level of sound, rhyme (internal and external rhyme), and then on the level of language and imagery; the poetic language and artistic imagery in Nali’s
وشه بنچینه‌ییه‌كان [English]
- poetry
- classic poetry
- stylistics
- language
- Nali
)