جۆری توێژینه‌وه‌ : Original Article

نوسه‌ر

زانکۆى گه‌رمیان ‌/ کۆلێجى په‌روه‌رده/ به‌شى زمانى کوردى

پوخته‌

نواندنی ناوه‌وه‌ی زانیارییه‌ زمانییه‌ گه‌نجكراو و هه‌ڵگیراوه‌كانی‌ هه‌موو ئاسته‌كانی زمان (ده‌نگسازی‌، وشه‌سازی ، ڕسته‌سازی، واتا) له‌ ئاوه‌ز و له‌ناو خانه‌ و ڕیشاڵه‌ده‌مارییه‌كانی مێشكدا ده‌بن، زمانه‌وانی ده‌ماری وه‌ك یه‌كێك له‌ نوێترین لقه‌كانی زمانه‌وانی كار له‌سه‌ر په‌یوه‌ندی نێوان زمان و ده‌مار و پێكهاته‌ی زمان له‌ناو ئه‌و سیسته‌مه‌ ده‌مارییانه‌دا ده‌كات، پرۆسه‌كانی به‌رهه‌مهێنان و تێگه‌یشتن له‌ زمان و چاره‌سه‌ركردنی ئه‌و پرۆسانه‌ له‌ ناو ملیاران خانه‌ده‌ماری و ڕێشاڵه‌ده‌مارییه‌كانی‌ مێشكدا كاری زمانه‌وانی ده‌مارییه‌، واتاش وه‌ك ئاستێكی چالاكی زمان له‌ناو ئه‌و سیسته‌مه‌ ده‌مارییه‌دایه‌، كه‌ له‌ناو ئاوه‌ز و مێشك و توێكڵی مێشكدان. ئه‌م توێژینه‌وه‌یه‌ كه‌ به‌ناونیشانی(نیرۆپراگماتیك)ه‌وه‌یه‌، هه‌وڵده‌دات شوێنی هه‌رێمه‌كانی زمان و به‌رهه‌مهێنانی جۆرێكی گرنگی واتا، كه‌ داهێنانی ئاوه‌زه‌ ئه‌ویش واتای پراگماتیكییه‌ له‌ناو ‌مێشكدا ده‌ستنیشان بكات،  توێژینه‌وه‌كه‌ له‌سێ به‌ش پێكهاتووه‌ و به‌پێڕه‌وكردنی میتۆدی په‌سنی شیكه‌ره‌وه‌یی ئه‌نجامدراوه‌ .

وشه‌ بنچینه‌ییه‌كان

ناونیشانی توێژینه‌وه‌ [English]

Neurolinguistic

نوسه‌ر [English]

  • dara hameed

پوخته‌ [English]

The internal representation of linguistic knowledges of all language fields exists in brain nerves. Neurolinguistics is one of the most recent of linguistic fields, which clarifies the relation between language and the structure of brain nerves. The most significant duties of neurolinguistics are the processes of production, comprehension and perception of language communications.
Semantics, which is the scientific study of meaning as on of language activity also exists in brain nerves. The study is entitled neuro-pragmatics tries successively to   find the spatial production of pragmatic meaning in brain by applying method of analysis. The study consists of three parts focuses on pragmatic meaning inside human brain.

وشه‌ بنچینه‌ییه‌كان [English]

  • Pragmatics
  • Neurolinguistics
  • Neuro-pragmatics
  • ئه‌حمه‌د،مه‌حمود فه‌تحوڵاو حه‌سه‌ن، نه‌ریمان(2017)په‌یڕه‌و و بنه‌ما سیمانتیكییه‌كانی دركپێكردن، گۆڤاری زانكۆی ڕاپه‌ڕین"ساڵی چواره‌م،ژماره‌ 11 .
  • ئه‌حمه‌د، تریفه‌ عومه‌ر(2013) پراگماتیكی فه‌رهه‌نگی و پێكداچونی پێكهاته‌كان" ناموی دكتۆران زانكۆی سلێمانی " سكوڵی زمان .
  • ئه‌حمه‌د، بڕوا ڕه‌سول(2021) گه‌نجینه‌كردنی زانیاری له‌ فه‌رهه‌نگی عه‌قڵیدا" نامه‌ی دكتۆرا، زانكۆی ڕاپه‌ڕین .
  • ئیسماعیل، شیلان ئه‌حمه‌د(2015) تیكرده‌ بیرییه‌كان له‌ تیكه‌ڵبوونی فۆرم و واتادا ، نامه‌ی ماسته‌ر ، كۆلێجی زمان ، زانكۆی سلێمانی .
  • دزه‌یی، عه‌بدولواحید موشیر(2013) به‌پرۆگرامكردنی سیسته‌می ده‌ماری .
  • قادر،كاروان عومه‌ر(2012) سیستمی دركپێكردن وه‌ك بنه‌مایه‌كی ڕیزمانی كوردی" گۆزاری زانكۆی سلیمانی ژماره‌(34) به‌شی ( B)
  • محه‌مه‌د"دارا حه‌مید(2012)شیكاری ڕسته‌ی ئاڵۆز له‌روانگه‌ی پراگماتیكه‌وه‌" نامه‌ی دكتۆرا، زانكۆی سلیمانی .
  • محه‌مه‌د، دارا حه‌مید(2020) سینتاكسی ئه‌ركی و شیكاری گوتارگۆزاری زانكۆی نه‌ورۆز" دهۆك.
  • 10مەحموود، ئاڤێستا کەمال( ٢٠١٢) پرۆسە سایکۆلۆژییەکان لە زمانی کوردیدا، نامەی دکتۆرا/ زانکۆی سلێمانی.
  • مه‌حوی"محمد(2006) ئاوه‌زدایی ڕیزمانی ناوه‌رۆك وابه‌سته‌" زانكۆی سلێمانی .
  • _____2009 ، زانستى هێما ، هێما ، واتا و واتا لێكدانه‌وه‌ ، به‌رگى دووهه‌م ، زانكۆى سلێمانى ، سلێمانى
  • مه‌عروف" عه‌بدولجه‌بار مسته‌فا(2020) لێكۆڵینه‌وه‌ له‌ فه‌رهه‌نگ و سینتاكسی كوردی" سلێمانی .
  • احمد، عطية سليمان(2019)اللسانيات العصبية, اللغة في الدماغ (رمزية, عصبية, عرفانية) الأكادمية الحديثة للكتاب الجامعي، القاهرة, مصر
  • احمد، عطیة سلیمان(2020 )في اللسلنیات العصبیة(التداولية العصبية)، الاكادیمیة الحدیثة للكتاب الجامعی" مصر .
  • السيد.محموداحمد(2012) علم النفس اللغوي، جامعة دمشق , سورية.
  • بایلز، كاترین (2017) الللغة والدماغ ، ترجمة عبدالرحمن طعمة,مجلة فصول، دورية25/4 العدد100 ، الهيئة المصرية العامة للكتاب .
  • بن شهداء،محمد اسماعيل(انتاج اللغة في الدماغ(دراسة في علم اللغة العصبي) Jurnal Lisanu ad-Dhad ، 02, No. 01, April 2015 .
  • جبل"عبدالكریم محمد(2007) اللغة و المخ(دراسة في علم اللغة العصبي) مجلة كلية الاداب جامعة الاسكندرية اللصدار السادسة والعشرون الملحقة بالعدد(57) .
  • حباس،احمد(2004) الحبسة و انواعها دراسة فی علمامراض الكلام و عيوب النطق، القاهرة.
  • يوسف، جمعة سيد(1990) سايكولوجية اللغة و المرض العقلي، سلسلة عالم المعرفة 145، الكويت .

 

18-Leech, Geoffrey . 1996. Principles of Pragmatics .New York

19-Taylor,Insup(1009)psycholinguistics, Learning and using Language, London. Inc .  

20- Mey, Jacob . L . .2001 . Pragmatics. an introduction ,Blacwell  publishing

21-Crystal . D. A. 2003. Dictionary of Linguistics and Phonetics , Blackwell ;  Oxford. London