جۆری توێژینه‌وه : Original Article
نوسه‌ر
به‌شی زمانی کوردی ،کۆلێجی په‌روه‌رده ،زانکۆی گه‌میان
پوخته
فه‌نتازیا وه‌ک چه‌مکێکی تازه رۆڵێکی سه‌ره‌کی ده‌بینێت له ڕۆمانی هاوچه‌رخی کوردیدا و چێژێکی تایبه‌تی به‌خشیووه به‌و رۆمانانه‌ی که فه‌نتازیا له‌ناویاندا به شێوه‌یه‌کی به‌رچاو مه‌زرێنراوه.بۆیه توێژینه‌وه‌که‌مان ته‌رخانکردووه بۆ ئه‌م بواره به ناوی (که‌سێتی فه‌نتازی له‌رۆمانی دواهه‌مین هه‌ناری دونیا) ی به‌ختیار عه‌لیدا.که پێکهاتووه له‌پێشه‌کییه‌ک و دوو به‌ش و ئه‌نجام و لیستی سه‌رچاوه‌و پوخته‌یه‌ک به هه‌ردوو زمانی (عه‌ره‌بی و ئینگلیزی) .به‌شی یه‌که‌می توێژینه‌وه‌که‌مان لایه‌نی تیۆرییه تیادا باسی کورته‌یه‌ک له باره‌ی فه‌نتازیا و زاراوه و چه‌مک پێناسه‌ی فه‌نتازیاکراوه,هه‌ره‌وه‌ها هه‌ر له‌م به‌شه‌دا باسه له مه‌رجه‌کانی ده‌قی فه‌نتازی و جۆره‌کانی که‌سێتی فه‌نتازی و که‌سێتی فه‌نتازی له نێو رۆماندا کراوه, به‌شی دووه‌میش لایه‌نی پراکتیکیه و جۆره‌کانی که‌سی فه‌نتازی له نێو رۆمانه‌که‌دا ده‌ستنیشان کراوه‌و خراوه‌ته روو.
وشه بنچینه‌ییه‌كان
.2 به‌ختیار عه‌لی,وه‌ک باڵنده‌ی ناوجه‌نگه‌ڵه ترسناکه‌کان,چ1,چاپخانه‌ی ئارۆ,2012
.3 ڕووناک سه‌لاح عه‌لی ,هونه‌ری فه‌نتازیا له چیرۆکی نوێی کوردی به نموونه‌ی چیرۆکه‌کانی(سابیر ره‌شید و شێرزاد حه‌سه‌ن),چ1,چاپخانه‌ی رۆژهه‌لات/هه‌ولێر,2017.
.4 حه‌مه مه‌نتک, سوریالیزم له ئه‌ده‌بی نوێی کوردیدا,چ1, هه‌ولێر,2011
.5 ب) گۆڤار
.6 1- د. محمد امین عبدالله,فه‌نتازیا له ڕۆمانی(غه‌زه‌لنوس و باغه‌کانی خه‌یاڵی) ی به‌ختیار عه‌لیدا,گۆڤاری زانکۆی کۆیه,ژ35, 2015.
.7 2- جمیل حمداوی, ڕۆمانی فه‌نتازی عه‌ره‌بی,وه‌رگێڕانی:جومعه جه‌باری, گۆڤاری نه‌وشه‌فه‌ق,ژ71, که‌رکوک,2009.
.8 3-د.هیمدا حسین , که‌یفی ئه‌حمه‌د, ڕۆڵی ته‌کنیکی(خه‌ون و فه‌نتازیا)له بنیاتی داستانی فۆلکلۆری کوردیدا,گۆڤاری زانکۆی کۆیه,ژ43, 2017
.9 ج) فه‌رهه‌نگ
.10 1- حه‌مه ره‌شید قه‌ره‌داغی, فه‌رهه‌نگی ئازادی(ئینگلیزی- کوردی),چ1,چاپخانه‌ی اسوه,2006.
.11 د) رۆژنامه
.12 1- عه‌تا نه‌هایی, خه‌یاڵ و فه‌نتازی له‌به‌رهه‌می ئه‌ده‌بیدا,به‌شی دووه‌م,ڕۆژنامه‌ی هه‌ولێر,ژ1687, 2013
.13 عه‌ره‌بی:
.14 تزفیتن تودوروف, مدخل ال الادب العجائبی, ت:الصدیق بوعلام,دار شرقیات للنشر والتوزیع,گ1, 1994
.15 د.سعید علوش,معجم المصگلحات الادبیه المعاصره,دار الکتاب اللبنانی , بیروت- لبنان,گ1, 1985.
.16 عبدالحی العباس,(بنا‌و المصگلح العجیب و الغریب والخارق والفنگاستیک ) بین قیودالمعجم وقلق الاستعمال,المگبعه والوراق الوگنیه- مراکش,گ1, 2007.
.17 نامه ئه‌کادیمییه‌کان:
.18 سمیره بن جامع,العجائبی فی المخیال السردی فی ألف لیله و لیله,رساله الماجستیر,جامعه‌الحاج لخچر(باتنه) ,کلیه الاداب و العلوم الانسانیه,قسم اللغه و ادابها ,2010
.19 الیاقوت بن سیدهم, العجائبی فی الروایه الجزائریه المعاصره روایه"نصف وجهی المحروق ل :عبدالقدر شرابه" –نموژجا, رساله الماجستیر,جامعه محمد بوچیاف بالمسیه,کلیه الاداب وللغات, قسم اللغه و الادب العربی,2015.
.20 علاوی الخامسه,العجائبیه فی الادب الرحلات:رحله بن فچلان نموژجا,رساله الماجستیر,جامعه منتوری- قسنگینه, کلیه اللغات والاداب,2005
.21 گۆڤاره‌کان:
.22 د.فیصل غازی النعیمی,العجائبی فی الروایه)الگریق ال المدن)مجله جامعه تکریت للعلوم الانسانیه ,المجلد(14),العدد(2),2007.
.23 بروانه:نجاه تمیم , الادب العجائبی,اهو واقع ام خیال؟,مجله الحوار المتمدن- 2992, 1/5/2012, محور الادب والفن .23 www.ahewar.orgdebatshow.art.asp?aid=213613
.24 ئینته‌رنێت:
.25 جمیل حمداوی,الروایه العربیه الفنگاستیکیه,ئه‌م بابه‌ته له تۆری ئه‌نته‌رنێت ده‌ستده‌که‌وێت,له‌سه‌رپێگه‌ی: http://www.arabicnadwah.com/articles/fantasia-hamadaoui.htm.
)