جۆری توێژینه‌وه‌ : Original Article

نوسه‌ر

زانکۆی سەلاحەددین/ کۆلێژی زمان

پوخته‌

ئەدەب وەکو بوارێکى مەعریفى، پەیوەندییەکی تۆکمەی لەگەڵ مرۆڤ و جڤاکى مرۆییدا هەیە. کاتێک کە باس لە جڤاکى مرۆیى دەکەین، لە راستیدا مەبەستمان نەک تەنیا روانینى مرۆڤ بۆ دەورووبەرى و دیاردە مادى و بەرهەستەکان، بەڵکو کۆى ئەو رەهەندە لە ناخداهەڵگیراوانەشە، کە جۆرى تێڕوانینى مرۆڤ بۆ ئەو هەلومەرجانە دەخاتە بەرچاو، کە دەتوانن بەشێک بن لە تایبەتمەندى مرۆڤ.
    ئەم لێکۆڵینەوەیە کە بە ناونیشانى (ئافرەت لە (ڕشتەی مرواری) عەلائەددین سەجادیدا؛ لە روانگەى مرۆڤناسى ئەدەبییەوە)ە، هەوڵێکە بۆ تێگەیشتن لەوەى کە ئافرەت لەم دەقەدا، چییە و چۆنە و دەتوانێ چى و چۆن بێ. ئەمە بەشێکى سەرەکییە لە کارى مرۆ/ناسى ئەدەبی چونکە وەک لە مرۆ/ناسى ئەدەبیدا دەردەکەوێ، ئێمە لە رێگەى ئەدەبیاتەوە دەتوانین بەرەو دەرکى تەواوى دنیا هەنگاو بنێین.
    (ۆڵفگانگ ئایزەر) کە بە داهێنەرى زاراوەی (مرۆڤناسی ئەدەبی) دادەنرێت، لە نیوەی دووەمی سەدەی بیستەم، بیردۆزێکی نوێی بۆ لێکۆڵینەوە لەدەقی ئەدەبی پەرەپێدا کە ئاسۆیەکی تازەی لە تێگەیشتنی دەقی ئەدەبی هێنایەکایەوە، ئەمەش بە گۆڕینی سەرنج لە نووسەرەوە بۆ خوێنەرو بڕینی سنوورەکانی جوانی ناسی و دواتر بۆ کولتوورو پێکهاتەی کۆمەڵگە. لە راستیدا لە روانگەى مرۆڤناسى ئەدەبییەوە، هەلومەرجە بالقوەکانى (لە ناخدا هەڵگیراوەکان)ى مرۆڤایەتى، یان بە دەربڕینێکى تر نەتەوەیەکى دیاریکراو، دەتوانرێ دەستنیشانبکرێن.




    لە تەوەرەی یەکەمی ئەم لێکۆڵینەوەیەدا، باس لە چییەتى مرۆڤناسى ئەدەبى و بۆچوونەکانی ئایزەر بەتایبەت دەکرێت؛ لە تەوەری دووەمیشدا، بەپشتبەستن بە بۆچونەکانی ئایزەر و بنەما سەرەکییەکانى ئەو تیۆرە، وەکو چیرۆک وێژى، چیرۆکئاسایى بوون، رەمز، خوازەیى بوون، باسى ئافرەت و جۆرى دەرکەوتنى لە ناو گیڕانەوەکاندا دەکەین، کە لە رشتەى مرواریدا هاتوون. 

وشه‌ بنچینه‌ییه‌كان

ناونیشانی توێژینه‌وه‌ [English]

Women in Alaeddin Sajadi's Rishtay Mirwary

نوسه‌ر [English]

  • Sumaya Khalil

زانکۆی سەلاحەددین/ کۆلێژی زمان

پوخته‌ [English]

Literature, as a cognitive field, is closely related to man and human society. When we talk about human society, we actually mean not only human attitudes to the environment, material phenomena and products, but also the totality of the inner dimensions that reflect the type of human attitude to circumstances that can be part of human characteristics.
This study, entitled “Women in Alaeddin Sajadi's Rishtay Mirwary; From the Perspective of Literary Anthropology”, is an attempt to understand what women are and can be in this text. This is an essential part of literary anthropology because, as in literary anthropology, we can move towards understanding the whole world through literature.
In the second half of the 20th century, Wolfgang Iser, considered the inventor of the term literary anthropology, developed a new theory of literary text study that opened up new horizons in understanding literary texts by shifting attention from the author to the reader and passing the boundaries of aesthetics and then to the culture and structure of society. In fact, from the point of view of literary anthropology, the conditions of humanity that are kept inside, or in other words, a particular nation, can be identified.
The first topic of this study discusses the nature of literary anthropology and Iser's views in particular; In the second topic, based on Iser's views and the main principles of this theory, such as storytelling, story-like, symbolism, desire, we will discuss women and their appearance in the narratives in the Rishtay Mirwary

وشه‌ بنچینه‌ییه‌كان [English]

  • Women
  • Literary Anthropology
  • Storytelling
  • Story-like
  • Symbol
  • Desire
  • Rishtay Mirwary
سەجادی، عەلەئەددین، ڕشتەی مەواری، ٢٠١٠.
سەرچاوە بەزمانی فارسی:
اکبری، فاطمە، رمز و تفاوت ان با نماد و نشانە، رشد اموزش زبان و ادب فارسی، شمارە سوم، بهار، ١٣٩٠.
اسپرهم و اسدی، داوود و سمیە، داستان وارگی در غزلیات شمس، ادب فارسی، دورە٣، شمارە٢، پایزو زمستان ١٣٩٢.
برکت، دکتر بهزاد، کنش خواندن و انسانشناسی ادبیات: تصویری از اندیشە ولفگانگ ایزر، جستارهای ادبی مجلە علمی-پژوهشی، شمارە ١٨٤، بهار١٣٩٣.
پورنامداریان، تقی، رمزوداستانهای رمزی در ادبیات فارسی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، ١٣٨٣.
حجوانی، مهدی، کاربردهای حلم بیان در ادبیات داستانی(مجاز، تشبیە، استعارە، کنایە و تمثیل، ادبیات داستانی، شمارە٤٠.
خسروپناە، عبدالحسین،کلام جدید با رویکرد اسلامی، قم، نشر معارف، ١٣٨٩.
رجبی محمود، انسان شناسی، قم، موسسە امام خمینی(رە)، ١٣٧٩ داد، سیما، فرهنگ اصتلاحات ادبی، چچهارم، تهران، انتشارات مروارید.
داد، سیما، فرهنگ اصتلاحات ادبی، چچهارم، تهران، انتشارات مروارید.
دورتیە، ژان فرانسوا، علوم انسانی گستردە شناخت ها، مرتضی کتبی و دیگران، تهران، نشر نی، ١٣٨٢.
فیاض، ابراهیم، انسان شناسی ارطباطی ادبیات، نامەی انسان شناسی، دورە اول، شمارە چهارم، پایز و زمستان، ١٣٨٢.
واعضی، احمد، انسان از دیدگاە اسلام، تهران، سمت، ١٣٧٧.
 
سەرچاوە بەزمانی ئینگلیزی:
Oort, Rouv von. (1998). “Interview with Wolfgang Iser”. In Anthropologies IV, no. 1. 72-89