أ- بهزمانى کوردیى:
ئازاد ئه‌حمه‌د مه‌حمود (2009)، بونیاتى زمان له‌ شیعرى هاوچه‌رخى کوردیدا، بڵاوگراوه‌ى ئه‌کادیمیاى کوردى، چاپخانه‌ى حاجى هاشم، هه‌ولێر.
ئه‌حمه‌د محه‌مه‌د ڕه‌شید میره‌ (2019)، دیارده‌ى یاخیبوون لاى شێرکۆ بێکه‌س و محه‌مه‌د ماغوط (دیوانى ئێستا کچیک نیشتمانمه‌و دیوانى شرق عدن غرب الله‌ به‌ نموونه‌)، نامه‌ى دکتۆرا، کۆلێژى زمان، زانکۆى سلێمانى.
ئه‌رستۆ (2004)، هونه‌رى شیعر، و: عه‌زیز گه‌ردى، چاپخانه‌ى گه‌نج، سلێمانى.
ئیدریس عه‌بدوڵڵا (2011)، شێوازو شێوازگه‌رى، چاپخانه‌ى ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر.
ئیدریس عه‌بدوڵڵا (2013)، شێوازگه‌رى لادان، به‌ڕێوه‌به‌رێتیى چاپ و بڵاوکردنه‌وه‌ى سلێمانى، چاپخانه‌ى له‌ریا، سلێمانى.
باوکى میرۆژ (ئا) (2002)، ته‌وه‌رێک بۆ ئه‌ودیو ڕه‌هه‌نده‌کانى وشه‌، گ (کۆسار)، ژ. (2-3)
په‌خشان عه‌لى ئه‌حمه‌د (2009)، شێوازى شیعرى گۆران، چاپخانه‌ى ڕه‌نج، سلێمانى.
حمه‌ که‌ریم عارف (2007)، ده‌رباره‌ى شیعرو شاعیرى، چاپخانه‌ى یاد، یه‌که‌م چاپ، سلێمانى.
خانزاد عه‌لى قادر (2004)، زمانى شیعره‌کانى حاجى قادرى کۆیى و مه‌حوى و شێخ ڕه‌زا، نامه‌ى دکتۆرا، زانکۆى سه‌ڵاحه‌دین.
زاهیر له‌تیف که‌ریم و نیان نه‌وشیروان مه‌ستى (2017)، فره ‌خوێندنه‌وه‌یى له‌ ده‌قى (ئێستا کچێک نیشتمانمه‌)ى شێرکۆ بێکه‌س، چاپى یه‌که‌م، سلێمانى، هه‌رێمى کوردستان. 
سافیه‌ محه‌مه‌د ئه‌حمه‌د (2013)، لادان له‌ شیعرى هاوچه‌رخى کوردیدا، بڵاوکراوه‌ى ئه‌کادیمیاى کوردى، چاپخانه‌ى حاجى هاشم، هه‌ولێر.
سامان عیززه‌دین سه‌عدون (2010)، بنیاتى هونه‌رى له‌ شیعره‌کانى (له‌تیف هه‌ڵمه‌ت)دا، چاپخانه‌ى که‌مال.
سه‌عید فاروق یوسف شێخ بزێنى (2011)، بونیاتى هونه‌رى له‌ شیعرى ئه‌حمه‌د موختار جافدا، چ1، چاپخانه‌ى ڕۆشنبیر، هه‌ولێر.
شێرزاد عه‌بدوڵڵا قادر (2014)، لادان له‌ شیعرى (ڕه‌فیق سابیر)دا، نامه‌ى ماسته‌ر، کۆلێژى زمان، زانکۆى سلێمانى.
شێرکۆ بێکه‌س (2013)، حه‌فتا په‌نجه‌ره‌ى گه‌ڕۆک، چاپى یه‌که‌م، ناوه‌ندى بڵاوکردنه‌وه‌: نیشتمان، سنه‌.
عبدالواحید مشیر دزه‌یى (2007)، لادانى واتایى له‌ زمانى شیعردا، مجلة‌ (کلیة‌ اللغات)، العدد (13).
عه‌بدولسه‌لام نه‌جمه‌دین عه‌بدوڵڵا (2008)، شیکردنه‌وه‌ى ده‌قى شیعرى له‌ڕووى زمانه‌وانیه‌وه‌، چاپخانه‌ى حاجى هاشم، چاپى یه‌که‌م، هه‌ولێر.
که‌ژاڵ ئه‌حمه‌د (2006)، دیوانى که‌ژاڵ ئه‌حمه‌د، به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیى چاپ و بڵاوکراوه‌ى وه‌زاره‌تى ڕۆشنبیرى، سلێمانى.
محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح (2010)، لێکۆڵینه‌وه‌ زمانه‌وانییه‌کان، چاپى یه‌که‌م، چاپخانه‌ى ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر.
محمد معروف فتاح (2011)، زمانه‌وانى، چاپى سێیه‌م، بڵاوکراوه‌ى ئه‌کادیمیاى کوردى، چاپخانه‌ى حاجى هاشم، هه‌ولێر.
ناز ئه‌حمه‌د سه‌عید (2010)، لادان له‌ شیعرى (له‌تیف هه‌ڵمه‌ت)دا، نامه‌ى ماسته‌ر، کۆلێژى زمان، زانکۆى سلێمانى.
هاوژین سڵێوه‌ عیسا (2009)، بنیاتى وێنه‌ى هونه‌رى له‌ شیعرى شێرکۆ بێکه‌س دا، چ1، چاپخانه‌ى ده‌زگاى چاپ و په‌خشى سه‌رده‌م، سلێمانى.
 
ب_ به‌ زمانى عه‌ره‌بى:
أحمد محمد ویس (2002)، الانزیاح فی التراث النقدی و البلاغی، مطبعة اتحاد الکتاب العرب، دمشق.
جان کوهن (1999)، اللغة العلیا، النظریة الشعریة، ت: احمد درویش، الطبعة الثانیة، المجلس الاعلى للثقافة.
طراد الکبیسی (2004)، فی الشعریة العربیة، منشورات اتحاد کتاب العرب، دمشق.
محمد رضا المبارک (1987)، اللغة الشعریة فی الخطاب النقدی العربی، الدار الشؤون الثقافیة العامة، بغداد.
یحیى بن حمزة بن على ابن ابراهیم العلوى الیمنی (2008)، الطراز لأسرار البلاغة، الجزء الأول، المکتبة العصریة، صیدا، بیروت.