جۆری توێژینه‌وه : Original Article
نوسه‌ران
کۆلێجی په‌روه‌رده , زانکۆی گه‌رمیان
پوخته
ناونیشانى توێژینه‌وه‌که (به‌راوردێکى ڕێنوس و کێشه‌کانى له زمانى کوردى و فارسیدا)یه، له‌م توێژینه‌وه‌یه‌دا هه‌وڵدراوه، ڕووه لێکچو و جیاوازه‌کانى ڕێنوسى هه‌ردو زمانه‌که بخه‌ینه‌ڕو، ڕێبازى په‌سنیى به‌راوردى پێڕه‌وکراوه له لایه‌که‌وه، چونکه په‌سنى ڕێنوسى هه‌ردو زمانه‌که‌مان وه‌رگرتوه و پاشان به‌راوردمان کردون به‌مه‌به‌ستى نیشاندانى ڕووه لێکچو و جیاوازه‌کانى ڕێنوسى هه‌ردو زمانه‌که، ئاشکرایشه هه‌ردو زمانه‌که سه‌ر به هه‌مان خێزانه‌زمانن، له لایه‌کى تریشه‌وه ڕێبازى په‌سنیى به‌رانبه‌رى پێڕه‌وکراوه، له‌به‌رئه‌وه‌ى له ئه‌نجامى کۆمه‌ڵێک هۆکارى وه‌ک (دراوسێتى و بارزگانى و ئاینى و نه‌ژادو ...تد) به تێپه‌ڕبونى کات ئه‌م زمانانه له‌گه‌ڵ زمانه‌کانى تر به‌ریه‌کده‌که‌ون، که سه‌ر به هه‌مان خێزانه‌زمانن، یان خێزانه‌زمانى جیاوازن، به‌مه‌ش ململانێ و په‌یوه‌ندیى زمانى دروستده‌که‌ن و کاریگه‌ریى له‌سه‌ر یه‌کتر له هه‌مو ئاسته‌کانى زماندا دروستده‌که‌ن، باشترین نمونه‌ش له‌به‌رده‌ست و بابه‌تى لێکۆڵینه‌وه‌که بێت، به‌ریه‌ککه‌وتن و کاریگه‌ریى ڕێنوسى زمانه‌کانى کوردى و فارسى له‌گه‌ڵ زمانى عه‌ره‌بى و ئه‌و کێشانه‌ى، که له هه‌ریه‌ک له‌و زمانه‌دا هه‌ن.
وشه بنچینه‌ییه‌كان
یه‌که‌م/ به زمانی کوردی:
1- ئه‌بوبه‌کر عومه‌ر قادر (2003)، به‌راوردێکى مۆرفۆسینتاکسى له زمانى کوردى و فارسیدا، تێزى دکتۆرا، کۆلێجى زمان، زانکۆى سلێمانى، سلێمانى.
2- ئه‌وڕه‌حمانی حاجی مارف (1986)، نوسینی کوردی به ئه‌لفوبێی عه‌ره‌بی، به‌غداد.
3- ئومێد به‌رزان برزو و هێرش که‌ریم حه‌مید (2017)، به‌ریه‌ککه‌وتنى زمانه‌کان و ده‌وڵه‌مه‌ندکردنى فه‌رهه‌نگى زمانى، گۆڤارى زانکۆى ڕاپه‌ڕین، ساڵى چواره‌م، ژ (13).
4- ئومێد به‌رزان برزو (2013)، کاریگه‌ریی ئاینی ئیسلام له‌سه‌ر زمانی کوردی، گۆڤاری ئه‌کادیمیای کوردی، ژماره (25)، هه‌ولێر.
5- به‌کر عومه‌ر عه‌لی (2014)، چه‌ند لایه‌نێکی زمانه‌وانی، چاپی یه‌که‌م، چاپخانه‌ی هێڤی، هه‌ولێر.
6- جه‌مال عه‌بدول، وریا عومه‌ر ئه‌مین، فاروق عومه‌ر سدیق، ئازاد ئه‌حمه‌د مه‌حمود (2013)، ڕێنوسی کوردی به‌پێی بنه‌ما زانستییه‌کانی ڕێنوسی گشتی، چاپى دووه‌م، چاپخانه‌ى حاجى هاشم، هه‌ولێر.
7- غازى فاتح وه‌یس (1984)، فۆنه‌تیک، چاپی یه‌که‌م.
8- که‌ژاڵ جهابخش محه‌مه‌د (2016)، دروسته‌ى ڕسته‌ى ساده له زمانى کوردى و فارسیدا، نامه‌ى ماسته‌ر، کۆلێجى په‌روه‌رده، زانکۆى گه‌رمیان، که‌لار.
9- عه‌بدوڵڵا حوسێن ڕه‌سوڵ (2015)، چه‌ند باسێکی وردی زمانه‌وانی کوردی، چاپی یه‌که‌م، چاپخانه‌ی هێڤی، هه‌ولێر.
10- مه‌سعود محه‌مه‌د (2011)، هه‌ندێ بابه‌تی زمان و ڕێنوسی کوردی، چاپخانه‌ی ئاراس، هه‌ولێر.
11- محه‌مه‌د مه‌عروف فه‌تاح (2011)، لێکۆڵینه‌وه زمانه‌وانییه‌کان، چاپی یه‌که‌م، چاپخانه‌ی ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر.
12- محه‌مه‌د حوسێن عه‌لی زه‌هاوی (1999)، گیروگرفتی نوسینی کوردی به ئه‌لفوبێی عه‌ره‌بی، نامه‌ی ماسته‌ر، زانکۆى ئیبن روشد، به‌غداد.
13- وریا عومه‌ر ئه‌مین (2009)، ئاسۆیه‌کی تری زمانه‌وانی، به‌رگی یه‌که‌م، چاپی دووه‌م، چاپخانه‌ی ئاراس، هه‌ولێر.
دووه‌م/ به زمانی عه‌ره‌بی:
14- ابراهیم محمد ابراهیم محمد عثمان، مناهج البحث اللغوی ومدارسه: (arknowledge.net/2018/12/26/)
15- احمد طه حسانین سلطان (1991)، فی مناهج البحث اللغوی، مکتبة وهبة للطباعة والنشر.
16- أحمد سلیمان یاقوت (1985)، فی علم اللغة التقابلی دراسة تطبیقیة، دار المعرفة الجامعیة، الاسکندریة.
17- سمیه کاظمى نجف ابادى، سید محمد رضا ابن الرسول، منصوره زرکوب (2015)، أسلوب الشرط بین العربیة والفارسیة (دراسة تقابلیة)، مجمع الذخائر الاسلامیة، طبعة الاولى، قم ـ ایران.
18- عبده الراجحی (1995)، علم اللغة التطبیقی وتعلیم العربیة، دار المعرفة الجامعیة، الاسکندریة.
19- عمر ابن عثمان ابن قنبر سیبویه (1988)، هذا الباب طرد الابدال فی الفارسیة، مکتبة الخانجی، الطبعة الثالثة، القاهرة.
20- ر.هـ. روبنز (1997)، موجز تاریخ علم اللغة، ترجمة/ د. أحمد عوض، عالم المعرفة، الکویت.
21- ماریو باى (1998)، أسس علم اللغة، ترجمة وتعلیق/ أ.د. أحمد مختار عمر، الطبعة الثامنة، عالم الکتب، القاهرة.
22- محمود فهمی حجازی (2010)، علم اللغة العربیة، دار غریب للطباعة والنشر والتوزیع، الکویت.
23- یوسف الهلیس (1976)، تطویر دراسة اللغة العربیة من خلال مقابلتها باللغات الاخرى، مجله المعرفة، العدد (178)، دمشق، السوریة.
24- نعمة رحیم العزاوی (2001)، مناهج البحث اللغوی بین التراث والمعاصرة، مطبعة المجمع الدولی.
25- نادیة رمضان النجار (2014)، مناهج البحث فی اللغة والنحو، مؤسسة حورس الدولیة، الاسکندریة.
سێیه‌م/ به زمانی فارسى:
26- اعظم رستمى، حدائق رضائى، عادل رفیعى (1392)، تأثیر عمق خط بر خطاهاى املایی فارسى دانش آموزان آذرى زبان، ثذوهش نامةى آموزش زبان فارسى بة غیر فارسى زبانان (علمى ـ ثذوهشى)، سال دوم، شمارةى سوم، دانشطاة اصفهان.
27- بهروز محمودى بختیارى (1379)، خط فارسى مناسب یا نارسا ؟، آموزش زبان و ادب فارسى، شمارة (55)، تهران.
28- حسن انورى، حسن احمدى طیوى (1393)، دستور زبان فارسى 2، ضاث ضهارم، انتشارت فاطمى، تهران.
29- خسرو فرشیدورد (1392)، دستور مفصل امروز، ضاث ضهارم، انتشارت علمى، تهران.
30- ذیلبر لازار (1393)، دستور زبان فارسى معاصر، ترجمة مهستى بحرینى، ضاث سوم، انتشارت هرمز، تهران.
31- عباسعى وفایی (1392)، دستور توصیفى براساس واحدهاى زبان فارسى، ضاث اول، انتشارات سخن، تهران.
32- عبدالرسول خیامثور (1389)، دستورزبان فارسى، ضاث ثانزدهم، تبریز.
33- عبدالعظیم قریب و دیطران (1392)، دستور زبان فارسى (ثنج استاد)، ضاث ششم، انتشارت ناهید، تهران.
34- على اعوانى (1388)، ضطونة بنویسیم ؟ رسم الخط فارسى و قواعد سجاوندى همراة با واذةنامةهاى: غلط ننویسیم، معادل واذةهاى بیطانة و واذةهاى جایطزین مناسب، ویرایش دوم، تهران، انتشارات سازمان عقیدتى سیاسى ارتش جمهورى اسلامى ایران (نشر اجا).
35- فرهنطستان زبان و ادب فارسى (1388)، دستور خط فارسى، نشر آثار، تهران.
36- محمد ایرانى (1389)، ضبط ارجح (ى) میانجى در حالت اضافه و همایی با ((ها))ى غیر ملفوظ، فنون ادبى (علمى ـ ثذوهشى)، سال دوم، شمارة 1 ، دانشطاة اصفهان.
37- محمد رضا باطنى (1391)، معایب خط فارسى، شهر مجازى زبان و ادب فارسى، دانشطاة مجازى المصطفى.
38- محمد صادق ابراهیمى (1392)، املا و نظام نوشتارى زبان فارسى، نشریةى تعلیم و تربیت استثنایی، سال سیزدهم، شمارة 2 ، ثیاثى 115.
39- محمد ضیا ْْ حسینى (1389)، مبانى زبان شناسى، ضاث دوم، ضاثخانة رعایت، تهران.
40- محمود بى جن جان (1392)، واج شناسى نظریه بهینطى، ضاث ضهارم، انتشارات سمت، تهران.
41- نوید اعطار شرقى (1395)، بررسى تحلیلى نطرش هاى داخلى و خارجى بة مسئلة تغییر نظام خطى زبان فارسى: موردهاى اورو فارسى، یونى ثرس و ثارسیک، دو ماهنامة ْ جستارهاى زبانى، دورةى 7 ، شمارة 6، دانشطاة بین المللى امام خمینى، قزوین.
42-هاجر ستودة، زهرة هنرجویان (1389)، مرورى بر دشواریهاى زبان فارسى در محیط دیجیتال و تأثیرات آنها بر اثربخشى ثردازش خودکار متن و بازیابى اطلاعات، کتابدارى و اطلاع رسانى، جلد 15 ، شمارة 4، دانشطاة شیراز.
43-یداللة ثمره ودیطران (1387)، دستورزبان فارسى، ضاث اول، انتشارات مدرسة، تهران.
44-علیرضا نظرى، زهرا اسدالله ثورعراقى (1394)، تداخل زبانى و دطرطونی معنایی وام واذةهاى عربى و جنبةهاى تأثیر آن بر ترجمة عربى، دو فصلنامة علمى ـ ثذوهشى ثذوهشهاى ترجمة در زبان و ادبیات عربى، سال (5)، شمارة (13)، دانشطاة بین المللى امام خمینى، قزوین.
45-محسن راثى (1386)، تأثیر زبان و ادب فارسى در زبان و ادب عربى، ثذوهشنامة علوم انسانى، شمارة (54)، دانشطاة شهید بهشتى.
46-مهرداد نغزطوى کهن (1392)، بررسى تأثیر زبان عربى بر نظام واجى زبان فارسى و طونةهاى آن، نشریةى ثذوهش هاى زبان شناسى تطبیقى، سال سوم، شمارة ثنجم، دانشطاة بوعلى سینا.
47- نیلوفر لنطر (1395)، تاثیرگذاری و تاثیرپذیری زبان عربی بر فارسی، ویب سایت تحلیلى خبرى هویدا :
چواره‌م/ به زمانی ئینگلیزى:
48- arab426.blogspot.com/2011/04/blog-post_117.html.
49- Jack C. Richards and Richard Schmidt (2002), Longman Dictionary of Language Teaching and Applied Linguistics, Third edition.
50- R.L.Trask (1999), Key Concepts in Language and Linguistics, First edition, Routledge, London.
)