1- زاراوە ڕۆڵێکی گەورە دەگێڕێت لە دەوڵەمەندکردنی فەرهەنگی زماندا ، چونکە بە هۆی تازەگەرییەکان و بەردەوامی پیشکەوتنی زانست ، زاراوەی تازە پەیدادەبێت و ناتوانرێت خاڵی کۆتایی بۆ دابنرێت .
2- وشە گوزارشت لە واتا دەکات ، بەڵام زاراوە گوزارشت لە چەمکێک دەکات ، بۆیە (زاراوە) سنوورێکی دیاری کراوی بۆ پەیدادەبیت جیایدەکاتەوە لە واتا گشتییەکەی و فەرهەنگی گشتی و تایبەتی زانستەکان دەوڵەمەندەکات بەو جۆرە زاراوانەی کە واتایەکی تازەی پێی پەخشراوە .
3- بەهۆی کاریگەری زمانەکانی تر لەسەر زمانی کوردی ، وەکو زمانەکانی (عەرەبی ،فارسی ، تورکی ، ئینگلیزی ) گەلێک وشە و زاراوە لەو زمانانەوە وەرگیراون و لە پاش گۆڕینی درووستەی فۆنۆلۆژی و جێبەجێکردنی فۆنۆتاکتیکی زمانی کوردی ، وەک فۆرمێکی کوردیی مامەڵەی لەگەڵدا دەکرێت ، بەو پێیەش فەرهەنگی زمانەکە بەو جۆرە وشە و زاراوانەش دەوڵەمەند دەبێت .
4- هەندێ جار پەنا دەبرێتەبەر پرۆسە سینتاکسییەکان بۆ داهێنانی زاراوەی نوێ بە گۆڕینی فۆرمێکی ئازادی سینتاکسی بۆ فۆرمێکی چەسپاوی مۆرفۆلۆژی /فەرهەنگی ، بەو شێوەیەش وشە و زاراوەکانی ناو فەرهەنگی زمانی کوردی زیاتردەبێت.
5- سەرچاوەکان
6- بە زمانی کوردی :
7- ئەکرەم قەرەداغی (1980) ، ڕەخنە ، گۆڤاری کاروان ، ژ45 .
8- ئاڤێستا کەمال مەحموود (2012) ، پروسە سایکولۆژییەکان ، چاپی یەکەم ، سلیمانی .
9- ئیبراهیم ئەمین باڵدار (١٩٨٦) ، زاراوە زمان لە کاروانی زانیاری ئەرۆدا ، گۆڤاری ڕۆشنبیری نوێ ، ژ١١٢، بەغدا .
10- بەکر عومەر عەلی و عەبدولجەبار مستەفا مەعروف ( ٢٠١١) ، گۆڤاری زانکۆی سلێمانی ، ژ ٣١
11- بەناز ڕەفیق تۆفیق ، (٢٠٠٨) ، ڕێگە بنەڕەتییەکانی دەوڵەمەندکردنی فەرهەنگی کوردی لە دیالێکتی خواروودا ، نامەی ماستەر ، کۆلێجی پەروەردەی – ئیبن ڕوشد – زانکۆی بەغدا .
12- تابان محەمەد سەعید (٢٠٠٨) ، گەشەسەندن و پوکانەوەی گەنجینەی وشە لە زمانی کوردیدا، نامەی ماستەر ، سکولی زمان – زانکۆی سلێمانی .
13- جەمال نەبەز، (٢٠٠٨) ، وەرگێڕان هونەرە ،...
14- جەمال عەبدول (٢٠٠١) ، بەرکوڵێکی زانستە زاراوەسازی ، چ قەشنگ .
15- جەمال عەبدول (٢٠٠٨) ، زاراوە و زانستاندنی زمانی کوردی ، گۆڤاری ئەکادیمیای کوردستان ، ژ ٧، هەولێر .
16- جوانە ئەحمەد حوسێن (٢٠١٤) ، زاراوە و واتای زاراوە لە وتاردا ( ڕۆژنامەی کوردی کرمانجی خواروو ٢٠٠٠-٢٠١٠ ) ، نامەی دوکتۆرا ، سکولی زمان – زانکۆی سلێمانی .
17- حاتم ولیا محەمەد (٢٠٠٠) ، فرێزی ناوی و فرێزی کاری لە کرمانجی ژووروودا ، نامەی ماستەر ، کۆلێجی زمان- زانکۆی سلێمانی .
18- حوسێن محەمەد عەزیز (٢٠٠٥) ، سەلیقەی زمانەوانی و گرفتەکانی زمانی کوردی ، چ کارۆ ، سلێمانی .
19- ڕەفیق شوانی ( ٢٠٠١) ، چەند بابەتێکی زمان و ڕێزمانی کوردی ، چ وەزارەتی ڕۆشنبیری کوردی ، هەولێر .
20- ڕۆژان نوری عەبدوڵڵا ( ٢٠١٣) ، فەرهەنگی زمان و زاراوەسازی کوردی ، چ چوارچرا ، سلێمانی .
21- ساکار ئەنوەر حەمید (٢٠٠٩) ، وشە خواستن لە زمانی کوردیدا ، نامەی ماستەر ، کۆلێجی زمان – زانکۆی سەلاحەددین .
22- شادمان سالار نەریمان (٢٠٠٨) ، وشەی نوێباو لە زمانی کوردیدا ، نامەی دوکتۆرا ، کۆلێجی پەروەردە – ئیبن ڕوشد – زانکۆی بەغدا .
23- شەهاب شێخ تەیب تاهیر(٢٠١٢) ، بنەما و پێکهاتەکانی زاراوە لە زمانی کوردیدا ، بەڕێوەبەڕێتی چاپ و بڵاوکردنەوەی سلێمانی .
24- شەهاب شێخ تەیب تاهیر(٢٠١٣) ، کێشە و گرنگی زاراوەی زانستی لە زمانی کوردیدا ، گۆڤاری ( الاستاذ) ، ژ٢٠٧ ، زانکۆی بەغدا .
25- عەبدولواحید موشیر دزەیی (٢٠١٤) ، لیکسیکۆلێجی ، چ ناوەندی ئاوێر ، هەولێر .
26- عەزیز ئاکرەیی ( ١٩٧٨) ، کارلێکرنا زمانێت بیانیا ل زمانێ کوردیی ، گۆڤاری کۆری زانیاری کورد ، بەرگی شەشەم ، بەغدا .
27- عوسمان کەریم عەبدولڕحیم (٢٠١٤) ، وشەی زمانی کوردی و ڕێگاکانی دەوڵەمەندکردنی ، نامەی ماستەر ، سکولی زمان – زانکۆی سلێمانی .
28- قەیس کاکل و دانا تەحسین ( ٢٠١٣) ، فەرهەنگی زاراوەی ئەدەبی لە ڕوانگەی تیۆری فۆستەرەوە ، گۆڤاری ئەکادیمیای کوردستان ، ژ ٢٧، هەولێر .
29- کامل حەسەن بەسیر (١٩٧٩) ، زاراوەی کوردی لێکۆڵینەوە و هەڵسەنگاندن ، ، بەڕێوەبەڕێتی چاپخانەی زانکۆی سلێمانی .
30- کامل حەسەن بەسیر (٢٠١٣) ، بەراوردێک لە نێوان زمانی کوردی و زمانی عەربیدا ، چاپی دووەم ، چ هێڤی ، هەولێر .
31- کامەران ڕەحیمی (٢٠٠٧) ، خەسار ناسی وشەسازی لە زمانی کوردیدا ، گۆڤاری زمانەوانی ، ساڵی یەکەم ، ژ٣ .
32- کەمال جەلال غەریب (٢٠١٢) ، پرۆژەی زانستیی کوردی ، چاپی دووەم ، ج ئاراس ، هەولێر .
33- محەمەد مەعروف فەتاح (٢٠١٠) ، لێکۆڵینەوە زمانەوانییەکان ، چاپی یەکەم ، چ ڕۆژهەڵات ، هەولێر .
34- محەمەدی مەحوی (٢٠١٠) ، مۆرفۆلۆجی و بەیەکداچوونی پێکهاتەکان ، بەرگی یەکەم ، سلێمانی
35- محەمەد وەسمان ( ٢٠١٢) ، ڕۆڵی ڕەگی کار لە زاراوە داناندا ، کۆنفرانسی زانستیی زمانی کوردی ، هەولێر .
36- محەمەد مەجید سەعید (٢٠١٥) ، فەرهەنگ و پرۆسەی بە لێکسێمبوون ، نامەی ماستەر ، سکولی زمان – زانکۆی سلێمانی .
37- وریا عومەر ئەمین ( ٢٠١١) ، پیتۆکەکانی زمانەوانی ، چ ئاراس ، هەولێر .
38- هەژار (١٩٧٤) ، کورد و سەربەخۆیی زمان ، گۆڤاری کۆری زانیاری کورد ، بەرگی یەکەم ، بەشی یەکەم ، بەغدا .
39- ادریس بن الحسن العلمی (2002) ، فی الاصطلاح ، الطبعة الاولى ، مطبعة دار النجاح الجدیدة – الدار البیضاء .
40- اعضاء شبکة تعریب العلوم الصحیة (2005) ، علم المصطلح لطلبة العلوم الصحیة والطبیة ، المکتب الاقلیمی للشرق المتوسط و معهد الدراسات المصطلحیة ، فاس المملکة المغربیة .
41- حاتم صالح الضامن ( 1989) ، فقه اللغة ، وزارة التعلیم العالی والبحث العلمی ، جامعة بغداد.
42- فرحات بلولی (2010) ، المصطلح اللسانی التداولی قراءة فی منهجیات الترجمة ، الممارسات اللغویة ، العدد 1، جامعة مولود معمری – تیزی وزو , مخبر الممارسات اللغویة فی الجزائر .
43- فؤاد مرعی (2002) , فی اللغة والتفکیر ، دار المدى للثقافة والنشر .
44- محمد علی الخولی ( 1982) , معجم اللغة النظری (انکلیزی – عربی ) ، مکتبة لبنان , بیروت.
45- وجیه حمد عبدالرحمن ( 1982) , مجلة اللسان العربی , المجلد التاسع عشر ، الجزء الاول .
)