جۆری توێژینه‌وه‌ : Original Article

نوسه‌ران

1 Kalar Computer Institute.Ministry of Education-General Directorate of Institutes and Trainings. Kurdistan Region, Iraq.

2 Department of English Language, College of Education- University of Garmian-Kalar. Kurdistan Region, Iraq.

پوخته‌

Machine Translation (MT) is an application of Natural Language Processing (NLP)
which is an application of Artificial Intelligence (AI). NLP combines both Computer
Science and Linguistics fields. One of the reasons for MT that should be taken into
consideration is challenges for traditional translations including cost, time
wasting...etc. Although Machine Translation nowadays has important roles in
translation but still it cannot be considered as an alternative for traditional translation
completely. Unfortunately, as Kurdish nation, we lack having a machine translation
system capable to translate Kurdish sentences perfectly. Thus, this paper tackles the
major problems or obstacles for Kurdish machine translation in detail. It can be
regarded as a basic or fundamental point for anyone who would like to work in this
area.

وشه‌ بنچینه‌ییه‌كان

 ئەورەحمانی حاجی مارف، ١٩٧٩، ڕێزمانی کوردی، بەغدا: چاپخانەی کۆڕی زانیاری عێراق.
 ئەورەحمانی حاجی مارف، ٢٠٠٢، بەرهەمە زمانەوانییەکانم، سلێمانی: وەزارەتی ڕۆشنبیری.
 ئاڤێستا کەمال مەحمود، ٢٠٠٩، پراگماتیکی رستەی پرسیارو فەرمان لە زمانی کوردیدا، سلێمانی:
مەڵبەندی کوردۆلۆجی.
 ئومێد بەرزان برزۆ، ٢٠١١، دروستەی فرێز و ڕستە لە زمانی کوردیدا، سلێمانی: چاپخانەی گەنج.
 بابارسول نوری رسول، ٢٠١٢، پێکهاتەی ژمارە لە زمانی کوردیدا، هەولێر: چاپخانەی حاجی
هاشم.
 تاڵیب حوسێن عەلی، ٢٠١٤، هەندێ لایەن لە پەیوەندی نێوان ڕستە و واتا لە کوردیدا، هەولێر:
چاپخانەی حاجی هاشم.
 حوسێن مەحەمەد عەزیز، ٢٠٠٦، هەندێ بابەتی زمانەوانی و وێژەیی، سلێمانی: چاپخانەی سیما.
 زەرێ یوسوفپۆڤا، ٢٠٠٥، شێوەی سلێمانی زمانی کوردی، هەولێر: چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە.
 سەلام ناوخۆش بەکر، نیە، زمانناسی و هەندێ بابەتی زمانناسیی کوردی، هەولێر: چاپخانەی
سۆران.
 ساجیدە عەبدوڵڵا فەرهادی، ٢٠١٣، هەندێ لایەنی ڕستەسازی زمانی کوردی، هەولێر: چاپخانەی
حاجی هاشم.
 عزەدین مستەفا رەسوڵ، ٢٠٠٥، بۆ زمان، سلێمانی: چاپخانەی شڤان.
 عومەر فەتحوڵڵا وەهاب، ٢٠١٥، پێواژۆکاریی خۆکارییانەی زمانی کوردی،(ماستەرنامە)، سلێمانی:
زانکۆی سلێمانی
 کەمال میراودەلی، ٢٠٠٧، فەرهەنگی ڕێزمانی کوردی، سلێمانی: مەڵبەندی کوردۆلۆجی.
 کامل حسن عزیز البصیر، ١٩٨١، زانستی ئاوەڵواتا، بەغدا: چاپخانەی کۆری زانیاری عێراق.
 نەریمان عەبدوڵڵا خۆشناو، ٢٠١٠، ڕێزمانی کوردی، هەولێر: چاپخانەی منارە.
 نەریمان عەبدوڵڵا خۆشناو، ٢٠١٢، ڕستەسازی، هەولێر: چاپخانەی ڕۆژهەڵات.
 وریا عومەر ئەمین، ٢٠١١أ، کەرەستەکانی داڕشتنی کار لە زمانی کوردی، هەولێر: چاپخانەی
حاجی هاشم.
 وریا عومەر ئەمین، ٢٠١١ ب، پیتۆکەکانی زمانەوانی، هەولێر: چاپخانەی ئاراس.
Crystal, D. (2003) A Dictionary of Linguistics &Phonetics. 5 th Ed. Library of Congress
Cataloging: Blackwell Publishing
Huford, R.J., Heasley, B., and Smith, B.,M. (2007) SEMANTICS: a course book. 2 nd Ed.
Cambridge: Cambridge University Press.
Leech, G., Cruickshank, B., and Ivanic, R. (2001) A-Z of English Grammar & Usage.
England: Longman Publishing.
Quirk, R. and Greenbaum, S. (1973) A University Grammar of English. Hong Kong:
Longman Publishing.
Yule, G. (2003) The Study of Language.3 rd Ed. Cambridge: Cambridge University
Press.