جۆری توێژینه‌وه : Original Article
نوسه‌ران
1 کۆلێجى زمان ,زانکۆى سلێمانى
2 به‌شى زمانى کوردی ,کۆلێجى په‌روه‌رده‌ى بنه‌ره‌ت ,زانکۆى گه‌رمیان
پوخته
زمان به تایبه‌تى زمانى مناڵ, بوه به خولیاى ده‌رونناسه‌کانى سه‌رده‌م, ئه‌مه‌ش تا راده‌یه‌ک جێگه‌ى سه‌رسوڕمانه, له به‌ر ئه‌وه‌ى هه‌موو که‌س ئاگادارى ئه‌و ئاڵۆزییه زۆره‌یه که له به‌کارهێنان و گه‌شه‌ى زمانى مناڵدا هه‌یه. ئه‌م لیّکۆڵینه‌وه‌یه له دوو به‌شدا خراوه‌ته‌ڕو, له به‌شى یه‌که‌مدا: باس له‌و قۆناغانه ئه‌کات که مناڵ له ڕێگه‌یانه‌وه فێرى زمان ئه‌بێت, واته له ده‌وروبه‌رییه‌وه وه‌ریده‌گرێت, دیاره مه‌به‌ست زمانى دایکه. هه‌روه‌ها باس له‌و هۆکارانه ده‌کرێن که کاریگه‌رییان له سه‌ر گه‌شه‌ى زمانى مناڵ هه‌یه. هه‌رچى به‌شى دوه‌مه, هه‌وڵدراوه له چه‌ند خاڵێکدا چۆنێتى په‌یوه‌ستکردنى زمان, یان دانه فه‌رهه‌نگییه‌کان به واتاوه, له رێگه‌ى بواره واتاییه‌کانى تایبه‌ت به خۆیه‌وه, بخرێته ڕو.
وشه بنچینه‌ییه‌كان
• دانا تحسین محمد(2008) , نه‌خۆشی زمانگرتن له نێو منداڵانی کورددا, نامه‌ی ماسته‌ر, کۆلێژی په‌روه‌رده, زانکۆی سه‌لاحه‌دین.
• تارا عبدالله سعید(1989) ,واتاسازی وشه, نامه‌ی ماسته‌ر, کۆلێژی ئاداب, زانکۆی سه‌لاحه‌دین.
• ت.مجید تاماشگه(1986) علم الدلاله السلوکی, دائره الحریه للصناعه, بغداد.
• احمد مختار عمر(1982 ), علم الدلاله,مکتبه دار العروبه للنشر وتوزیع , جامعه الکویت.
• رشا ابو ئیلان : متی یتکلم الگفل 21 اکتوبر 2014 ) . http://mawdoo3.com
• ساجده ابو صوى: مراحل نمو الگفل فی سنه الاولى :12 ابریل 2017 http://mawdoo3.com
• سنا‌و دویکات:ماهو سن الگبیعی للکلام عند الگفل: 26 فبرایر
• http://mawdoo3.com
• عائشه اسامه: لماژا یبکی اتگفل عند الولاده: 4 دیسمبر 2014 http://mawdoo3.com
• عزیز سماره – عصام النمر- هشام الحسن,نمو الغوی عند الگفل, مصدر کتاب(السایکولوجیه الگفل) 1942008 . http://www.alukah.net
• محمد الزین, مراحل النمو اللغوی عند الگفال: 299 2006. http://www.werathah.comspeciallangmiletone.htm .
• laura Wagner , 2015, semantics , Acquisition , ohio State University .
• Patrick Suppes 2002, The Semantics of children s Language, Stanford University.
• Tomaseiio, M.(2001) , Perceiving intention and learning words in the second year of life –In Bower man, M and Levinson ,S,(eds) Language aequisition and conceptual development , Cmpmbridge University press.
• گالب حسێن علی(1998), هه‌ندێ لایه‌ن له په‌یوه‌ندی نێوان رسته‌و واتا له کوردیدا,تێزی دکتۆرا, کۆلیژی ئادابو زانکۆی سه‌لاحه‌دین.
• محمد البکری(1986),مبادی‌و فی علم الدلاله,دار الشۆون الپقافیه العامه. افاق عربیه, بغداد
• نوال کریم زرزور(1988) , ابن الجنی وعلم الدلاله,رساله الماجستیر, کلییه‌ت الادب, جامعه المستنصریه.
• أمیمه نصار , مجله«سیدتی» سألت الإختصاصیه فی علم النفس الدکتوره ابتسام الشباوری عن کیفیه نمو القاموس الغوی http://www.sayidaty.net
• ایفی مزیده بخاری(2013 ) , اکتاب اللغه, رساله ماجستیر, جامعه جامعه مولانا مالک إبراهیم الإسلامیه الحکومیه مالانج.
• نورا شیشانی: مراحل اکتساب اللغه عند الگفل:13 نوفمبر 2013 http://mawdoo3.com
)